KAMPALA SI BIZIMBE #8

… Ssennyonjo naye yali asula kumpi mu kasiisira ak’ebibaati emabbali w’omwala wakati mu mwegotteko gw’obuyumba…

---

BWE TUBADDE tukubaganya ebirowoozo ku ssuula gye tukubye amabega, nkulabye ng’otandiise okukikkiriza nti siri muzimu. Nnabadde nkusuubizza okukweyambulira olabe we bansala embalu, naye nga bw’oli omwana omuto, leka emboozi zange zikumale. Ndaba nazo zijjudde eby’obuseegu bingi, abaana abato bye mutasaanye kuwulira. Naye ggwe oli wa mukisa ng’aliibwa engo. Kati kankunyumize nate ku ngeri ensi gye yanfuukiramu ezzike nga njabulidde ekyalo Salye.

Gwali mwezi gwa Muwakanya, ekyalo Salye ne nkiwuubira akatambaala. Ku mulundi guno nnali nneewaddeyo wakiri okweyiwa amanda mu mbugo, naye nga ndafuubanye n’agomu buto gonna okukyusa obulamu bwange. Mikwano gyange egisinga gyali gikakkalabya misomo. Emikwano emitono gye nnali nsigazza ku kyalo abasinga baali bavubi, abatembeyi ba mukene n’ebyennyanja, mpozzi n’abalunzi b’embizzi n’obumyu. Ebyo nange nandibikoze, naye olw’okubugumizibwako, n’ekirooto ky’okutuuka nsomereko ku kasozi k’abayivu tebyahhanya kwerowooza.

Bwe ntyo ku lunaku lwali lwa Kazooba ne mbukeereza nkokola okukwata erinziza ku kibuga. Olw’okuba ensawo yange yali eragaya, nnasalawo okusomokera mu mugga Buzibye, mpitire ku mutala Luwombo paka Kawolo. Lino lye lyali ekkubo ery’okumpiko ku bigere. Emmotoka nnali wa kugifunira Lugazi olwo ndyoke njolekere ekibuga.

Mba nnaatera okusomoka Buzibye, ne nsisinkana Malima, muzzukulu wa Wambazu eyanfunira omwagalwa wange Winnie e Jinja. Kale olwamukubako eriiso, emmeeme n’entyemuuka. Nnalowooza ebintu bingi mu kaseera mpa wekaaga. Nnagamba mu nda yange nti nate ku luno ndabika ngudde ku masongolankuyege. Malima bw’atakantema nti Winnie azze naye, wakumbikira nti omwana wa beene nnamutikka ettu. Malima naye teyanninda kulowooza bisingako awo, n’ansanyukira nnyo nga bw’ambuuza nti;  “Mukwasi, ennaku zino obuliridde nnyo, waliwo obuzibu bwonna?”

 Ko nze nti; “ Nedda Malima, okuggyako enteekateeka ez’okugenda ku kibuga.”

 Awo ye kwe kubuuka nga bw’agamba nti; “Ee! Nange mbadde ku kibuga ebbanga ddene. Era emikwano gye nfunye eyo ettaka ttono. Ggwe ku kibuga ogenda kukolayo ki?”

Awo nze kwe kumuddamu nti; “Ng’enda kunoonya abagabi b’obuyambi abayinza okunsuula omukono nsobole okweyongerayo n’emisomo gyange.”

Awo ye kwe kunziramu nga bw’ansaasira nti; “O, bambi! Nange munnange nnali nnafuna abannyambako mu kusoma nga beeyita RYDA abasangibwa e Lubaga. Baali bantwala dda mu ssomero lye bayita Eagles Nest. Baali bandabirira bulungi mu by’okulya, okwambala, okusula, n’ebisale by’essomero. Naye olw’efujjo lyange, nnasitukira mu omu ku baana b’essomero ne mmutimpula okumuleka mu kkubiro. Omukulu w’essomero olwalaba bino, ebintu n’abinsibira ku nnyindo, era kwe kundaba kati e Salye. Naye nga RYDA bantu balungi nnyo. Ggwe obagamba kimu nti oli mulekwa oba mwana nfunzi, nti tolina w’oyegeka luba, newankubadde aw’okuggya ak’okulya, otaayaayira ku nguudo za mu Kampala, oviira wala, n’ebiringa ebyo. Bwe bawulira ensonga zo nga bakuwandiika mu bitabo byabwe.”

Malima yayogera nga nze amaaso ngamwegese nninamu n’akakunkuna nti oba  yali annimba! Omanyi yali muntu mujagujagu nnyo ng’amanyi n’okwogera ennimi kkumi na ssatu be ddu n’okusinga bannyini zo. Ate yali yagendako n’e Nairobi mu Kenya nga yeekutte wansi w’ekyana ky’emmotoka lukululana. Kale nnali nteekeddwa okumwegendereza ng’akoza n’owe bbwa. Awo ye kwe kwongerezaako nti; “Ggwe olutuuka mu kibuga, genderawo e Lubaga ku RYDA, obuuze mwami Ssendagire, olwo ng’omaze!”

Nange olwawulira ebigambo ebyo, nnagamba kimu nti wamma oseerezza ligenda mugga. Nnali mmusiibula, awo ye kwe kumbuuza nti; “Owannge! Winnie agamba ki? Simanyi mukyatijja ng’obwedda?”

 Ko nze nti; “Ebya Winnie tulibyogerako nga nkomyewo.”

Ssaalwa ne mmwebaza by’ankoledde nga bwe mmukakasa nti ku luno bwe kataligirya wakiri erizaala amasumba.

Olwamala okusiibula Malima, ebirowoozo byange ne bikyukirawo. Eky’okugenda e Ggangu, ewala gye nnali siwuliranganako, nnakisazaamu. Era nnasalawo okusooka okugenda nnoonye RYDA e Lubaga. Ekyalo Luwombo nnakimalako sitegedde okugenda okwejjuukiriza nga ndi mu makubo ga bikajjo bya Mmeta e Lugazi. Nnatambulanga nsala entotto, nekoteera, nga kw’ossa n’okutunula embebere ng’omukulu atetimba. Nnali nkubyakubyamu ku ngeri gye nnaasobola okwevumba ekibuga, okukiyiga, n’obutagwa mu batujju abaali basitudde enkundi mu biro ebyo.

Ekibuga Kampala nnakyesogga mu ssaawa za kalasamayanzi. Olw’okuba e Salye nnavaayo sikombye wadde ku ka mu ntamu, nnatandika okwayuuya. Emitaafu gya nneetimba mu kyenyi, ne ntunula bijiijiidde, nkugambye nga ndabira ddala njolekedde okuwalampa omwera mannyo. Waliwo n’omuyaaye eyansala ensawo nga nnankava mu mmotoka, n’akuliita n’obusente bwe nnali nsigazza. Bakira ng’emmotoka z’abasaabaze ziwenyuka ng’obuweewo, ne zinkuba enfuufu mu maaso ne mu matu wamma ne neevuma ensi. Obuppikipiki bwa bbooda bbooda nabwo bwali bugufudde mugano nga bwetala n’okukirako obutaayi ku nswa. Nga buli lwe ngezaako okubaza emmotoka nsale oluguudo, nga ka ppikipiki kanneekikamu. Kaba kankamala okunnemesa, ow’akagaali naye n’akaleeta ng’amazeeko. Oyo oluba naye okumwewoma, nate emmotoka ezibadde zeevedde ne zijjula buto. Oba okyalinda mbu zikendeere, ow’ekigaali n’emigugu naye n’abikuyisaako nga bw’aleekaana nti;”Ffaasi, ffaasi, n’ebyokya!” Wamma omwana w’omuntu n’obulwako w’oyisa ekigere.

Nnatambula mukungujjo ne ntindigga okuviira ddala ku luguudo oludda e Jinja nga bwe nteebereza eridda e Lubaga. Lugaba naye yazza bibye, ne neesanga nga ndi ku luguudo oludda e Namirembe, ne ngoberera olwo lwokka. Nassiisi w’omuntu eyali ateevuunya ng’obuwuka yali asiisidde mu buli kanyomero ka kibuga ng’oyinza okulowooza nti ensi yonna ekuhhaanidde mu Kampala. Nnatambulanga nneekengera buli muntu eyagezangako okuneekukuutirizaako anti nga nnakitegedde dda nti Kampala si bizimbe wabula baana ba misota. Olaba n’akasente ke nnali nkukulidde ebuziizi nga nkakuumye butiribiri, omuyaaye yali akasomoddeyo!

Olwatuuka ku luguudo oludda e Lubaga, ne nzisa ku kikkoowe. Nnasitula abiri nga nkazaluggya nga bwe nfuuyirira n’olunwe ntere ntuukire mu budde gye nnali ndaga. Bwentyo nnasaayirira engere nga bwe nsoma ne ku bipande sikulwanga mpita ku RYDA ne nkifuuwa nga nkizza munda. Ebyembi, nnakasibira ku Eklezia entukuvu waggulu ku kasozi Lubaga. Nneebunguluza ku maaso, naye nga bifaananyi by’Ababiikira ne Biikira Maria bye ndaba byokka. Nnakyusizaawo obuwufu, ne nzirayo gye nnali nvudde. Eyo gye nnakwatira oluguudo olulala ne mpondera olwo yogaayoga Mengo. Olwakimanya nti ntuuse okumpi n’embuga ya Ssabasajja Magulunnyondo, amameeme gaatandika okunkubagana. Nnateebereza nti abalaawe ba Lukoma Nnantawetwa  baali bakungiikako buyuki bankube mizibu nga bannanga gwa kusaalimbira mu mbuga ya bbaffe. Naye olwalaba nga buli omu ali ku gigye, ne nkimanya nti nnali sikyise mbuga.

Mba nkyasojjolimba, nga ku kipande kya RYDA kwe nkuba amaaso. Kyali kiwanikiddwa nga kirengejjera ku lubalaza lw’amaduuka. Nakyacanca, ne ndatta nga bwe nsagambiza. Anti nga nkimanyi nti ku luno nnali njolekedde okwewangulira ssikaala y’emisomo gyange. Bwentyo nneesogga ekizimbe okwali ekipande, ne mpita mu nkuubo, ne nnyambukira ku madaala okudda waggulu ku kkalina. Eyo ku kkalina esooka, gye nnasanga offiisi ya RYDA. Ssaabugumya na ku mbooge, offiisi ne ngyevumba buteesagga.

Mu offiisi nnasangamu omukyala omutono nga wakatakketakke. Yali ayambadde galubindi, ng’asoma amawulire. Olwandaba, amawulire n’agazza ebbali n’ansimba amaaso. Offiisi yali nfunda, naye nga kkabada, emmeeza, ffayiro, ebipande by’oku kisenge n’entebe byalimu bulungi ddala. Nange olwesimba mu maaso ga nnakyala, ne mmulamusa mu lufuutifuuti, era ne nnyanja ensonga eyali endeese. Nnamugamba nti; “Nnyabo,nze Mukwasi, era nzize kwebuua obanga mmuweerera abaana abataliiko mwasirizi.”

Awo ye kwe kumbuuza nti; “Naawe oli nfunzi?”

Ko nze nti; “Ye nnyabo, era nnoonya buyambi nsobole okuddayo mu ssomero.”

Ye kwe kunziramu nti; “Wano ffe nga tetuweerera baana mu masomero.Y’ani akulagiridde?” Nze kwe kumuddamu nti; “Omuvubuka ayitibwa Malima y’eyandagiridde n’ahhamba nzije mbuuze omwami gwe bayita Ssendagire.”

Omukyala kwe kukuba ku mmeeza nga bw’agamba nti; “Ee! Ffe wano nga tetulinaawo muntu yenna ayitibwa Ssendagire!”

Olwamala okwogera ebyo ne yeddirayo ku mawulire ge n’atandiika okusoma.

Nga wayiseewo akasiriikiriro, nze kwe kumubuuza nti; “Kati nnyabo nkoze ntya okufuna ku buyambi?”

Ko ye nti; “Ogira onoonya. Ate n’ekirala oli mukulu nnyo. Ffe abaana be tujuna be bali wansi w’emyaka omunaana.”

Olwamala okwogera ebyo, n’anyiga essimu ye ey’oku mmeeza, n’ateeka ekikono ku kutu n’omumwa. Nze olwalaba ng’omukyala akuba essimu, ne mmanya nti yali agenda kumbuulizaako awalala we nsobola okufuna obuyambi.

Naye nnagenda okuwulira ng’ayogerera waggulu nti; “Hello, mukwano, munnange nsonyiwa olw’ebyo ebyabaddewo eggulo. Ssaakigenderedde. Enviiri zange zaabadde zeetaaga treatment, ate ng’omwana gwe nnatumye okungulira shampoo maama baby yamuzizza mu kulaba ttivi n’okuzannya computer game ne banne………… Eee! Naye kati leero ku ssaawa nga musanvu, tusisinkane ku Steers. Nja kujja ne ki teddy bear, omanyi ennaku zino mbyagala nnyo. Wangi? Nedda mukwano! Anti Boss yagenze ku business trip ate nze ne ba workmates eggulo twabadde ku beach e Ntebe. Kati ffenna tulina hangover. …….Eee! Naye owange, jjo lwe nnategedde nti abantu kye tubalaba ku ngulu si kye babeera………Eee…munnange! Olaba ne Cashier waffe yazze ayambadde ka ssikaati kampi nga kamukoma eno waggulu mu bisambi! Obugulu bwe bwonna nga bw’obumanyi bwabadde bukuuliitira bweru! Hmm!! Nkubuulire ki, ndeke ki? Ne Driver waffe olwamulabye, Coaster n’agivaamu, n’amukwata mu kiwato, nga bw’amugamba nti; ‘tugende mu mazzi.’ Olwamugambye nti ye tamanyi kuwuga, Driver n’amugamba nti; ‘nze nnaakuyigiriza okuwuga.’ Yee…..! Tebaatawaanye na kukyusa ngoye nga beesogga mu ma water. Ee! Munnange kituufu nnyo! Ate ekyewuunyisa, bombi bafumbo! Vvaawo naawe! Ye ggwe atakimanyi nti Driver yawasa kano akawala ak’amatu amanene? So nno katera okwambala engoye empanvu n’empale. Nako kandabikira okuba n’obugulu obubi. Ee, ate lwaki tekaagala kwambala ngoye ezitulaga ku ntumbwe? Waa…! Cashier waffe ssente azimalira mu kwenoonyeza basajja n’okubeegwanyiza. So nno figure ye si mbi nnyo, naye alabika aliko ebizibu ebirala ebireetera abasajja okumwesamba. Sha! Vvaawo naawe! Nze Shelly? Kikafuuwe! Nga Moze tannaleeta wano ssimu mpya nga kuliko ne airtime eby’omukwano gwange abyerabire! Naye kankome wano. Ee, oyagala lipstick wange afeedinge? Nja kuku flashinga nga ntuuse. Eddie mundabire! O! wabula mulidde bulamu! Bye ggwe ssimalaako ssente za beene…..tunaddamu ku lunch time…”

Olwamala okuzzaako essimu, n’asituka okukebera mu zimu ku ffayiro ezaali ziwanikiddwa waggulu mu busanduuko. Olwo nze ne ndowooza nti essaawa mulindwa yali etuuse ey’okumpandiika erinnya nange ntandike okulya ku ssente ez’akakule. Mwana muwala olwassa fayiro ku mmeeza, n’aggyamu empapula ezimu n’atandika okuwandiika. Nneeyongera okusekera mu kikonde, anti ng’olwo nkimanyi mbu ali mu kumpandiikira bbaluwa enkakasa okufuna ssikaala. Yeeyongera okubikkula empapula nga bw’awandiika okutuusa lwe nnalaba nga tanfaako, ne mmubuuza nti; “Nnyabo, ngira nnindako oba nedda?”

Awo ye kwe kuzzaako bulungi galubindi ze n’ayogera nga bwe yeenyinyimbwa nti; “Ee! Muvubuka, obwedda okyatudde awo? Mbadde ndowooza nti wagenze dda! Munnange nze sirina kye nnyinza kukukolera. Kyandibadde kirungi singa ogezaako awalala.”

Nange olwawulira ebigambo ebyo, ne nkimanya nti mukazi muyima yali akyantuulidde mu kisaalu, era ekyaddirira kwe ku binnyika mu nsuwa, ne nkyusa obwanga okweyongerayo. Nnafuluma offiisi ng’ebiyengeyenge bineetimbye mu mmunye, ne nkikakasa nti ensi yali etandise okunsattiza obukunku. Olwatuuka wabweru, nnayimiriramu katono, nga nneewala obutasala luguudo ng’ekiwuggwe ky’okugaanibwa kikyandiko.

Olwayimirira okukubyakubyamu ndowooze eky’okuzzaako, ebirowoozo byanneesiba. Nnatandika okumala gatambula nga njolekedde oluguudo oludda ku lubiri okuva e Bulange. Kaabula kata ntomere emu ku mmotoka nga nsala oluguudo ku nkulungo. Eyali agivuga y’eyalwana obwezizingirire okusiba emmotoka, n’awonya obulamu bwange. Ddereeva w’emmotoka eno eyali ey’ekika kya Pajero yampereekereza ebigambo ebimpi n’ebiwanvu nga bwannangira obuwuttufu obwali buntuusizza okuseenya enviiri n’okukala omutwe ne gukirako empengere.

Natambula mukungujjo nga bwe nsalinkiriza okuyita mu buwinjuwinju bw’ebitundu by’e Mengo ng’amaziga ganva mu maaso nga kwe ntadde n’okweyogeza obwama ng’aliko emmandwa oba aguddemu katwewungu, awamu n’okubala enjala z’oku ngalo. Eyo mu bikubokubo gye nnagwira ne ku bipande by’essomero eriyitibwa Eagles Nest Senior Secondary School. Lino ly’essomero Malima lye yali antegeezezza nti gye yali asomera ng’abazungu be baali bamuweerera. Nange ssaali mubi nga ntandiika kugoberera ebipande gye byali binjolesa. Natambulako ebigere nga biibyo nga nagguse dda bumale ku mulyango gwa Eagles Nest. Omulyango gwali gwa byuma na mitayimbwa, naye nga bw’oyima wabweru osobola okulabira ddala ebigenda mu maaso ssomero munda.

Olwali okuyimirira nga bwe nneeronda okuyiiya biki bye nnali nteekeddwa okwogera singa njokebwa kajjogijjogi w’ebibuuzo, nnalengera omu ku basomesa ng’atudde wabweru w’ekibiina ku katebe.Yali agolola ekitabo ky’omwana ng’eno bw’amuwabula. Yali akutte n’akaggo bakira ng’akawuuba ng’eno bw’asonga mu kitabo n’okufalaasira omuyizi. Bwe nnatunula erudda n’erudda nga ku mulyango sirabako mukuumi yenna, nnasalawo okwesogga essomero, ne ng’enda butereevu awali omusomesa n’omuyizi we. Nabo olwalaba nga nneesowodde bwa ntoogo, ne babikka ku bye baali bakola ne bantunuulira enkaliriza. Ndowooza omuyizi y’eyasinga okunneetegereza, anti ye yali ayambalidde ne galubindi ku maaso ge. Ssaalwa ne mbalamusa mu lufuutifuuti nti: “Goodmorning Sir!”

K’omusomesa nti; “How are you, any problem?”

Awo nze kwe kwanjuluza nti: “Sir, I am looking for Sponsors who can assist me to go back to school and continue with my studies. Do you offer such assistance here at Eagles Nest?”

Omusomesa olwawulira ebyo, n’akuba akakule nga bwangamba nti: “Ee! Ebyo wabiggye wa? Mu lino essomero abaana beesasulira ssente zaabwe. Era tewali bya ndola! Era buli omu kubo…”

Yali akyeyogerayo, naye nze ssaalinda biddirira kwongera kuntabula mutwe, nnasiibulirawo era ne neeyogerayo! Naye tawena nadda ku kya kuwabula muyizi we. Omulyango gw’essomero nnagufuluma bulungi ne neeyongerayo nga mpulira ensi enfuukidde omuteego. Nnatandiika okwekubagiza nti singa mmange yali akyali mulamu, oba kitange nga yeesobola,  bandinnyambye okwanganga ensi eno ejjudde amaziga n’ebiwoobe. Amaziga gaba gakyakulukuta nga bwe ntambula, ne mpulira eddoboozi ly’omuntu ng’ampita okuva emabega. Bwe nnakyusa amaaso, nagaggukiza ku mwana mulenzi omuyizi oli, omusomesa gwe yabadde alagirira ku ssomero. Yampuubira omukono ng’alaga nti mmulindeko. Nange ssaali mubi nga nnyimirirra okumulinda.

Ye olwantuukako kwe kumbuuza nti: “Ggwe oviira wa?”

Nze kwe kumuddamu nti: “Nviira Mbale”

Ko ye nti: “Bazadde bo baafa?”

Ko nze nti; “Omu yafa, ate omulala ye simanyi gy’ali, era y’ensonga lwaki ndi mmombooze ku nguudo z’omu Kampala”

Awo ye kwe kumbuuza mu lufuutifuuti nti: “How come you speak good English?”

Nze kwe kusekamu, ne mmwanukula nti; “Nnali mbaddeko mu ssomero naye ne mpanduka nga sirina muntu ampeerera. Naye waliwo eyandagiridde ekibiina kye bayita RYDA mbu kisobola okunnyamba”

Ko ye nti, “RYDA? Oba wawulira bubi? Waliwo kye bayita Tiger, era nga kiyamba abaana abataliiko mwasirizi”

Awo nze omutima kwe kunkuba nga bwe mmugamba nti; “Hmm! So nno, ndabika nnawulira bubi, naye Tiger kyo kisangibwa wa?”

Awo omuvubuka kwe kunkwata ku mukono nangamba nti; “Katweyongereyo, nange wempitira ddala nga nzirayo eka.”

Mwana mulenzi y’antambuza bulungi nga bwansaasira n’okunzizaamu amaanyi nti si y’eyali enkomerero y’ensi, obulamu bwo bwe butyo. Yantwalira ddala n’antuusa ku mulyango gw’ekibiina kya Tigers Club e Mengo Lubiri. Waaliwo abaana abaali bazannyira awo wabweru w’olukomera, n’abayita n’ababuuza nti: “Tooto, Abazungu weebali?”

Akamu ku bwana akaali kawunya enjaga n’amafuta kwe kumuddamu nti: “Mwana schoobie, Abangere bagenze kuwenja mmaali, mpozzi banadda enkya olw’eggulo.”

Awo kwe kunkoonako n’angamba nti: “We wano. Era mpozzi onaakomawo enkya mu ssaawa ez’akawungeezi nga banno bwe bagambye oyogeremu n’abakulu. Naye totya, lumu naawe ojja kuddayo osome nga nze. Era kankusiibulire wano.”

Nze kwe kumubuuza nti:“Naye ggwe obeera wa?”

Ko ye nti:“Katwe.”

Era teyalwa n’akwata mu ndyanga n’ankwanga ssiringi bina nga bw’angamba nti: “Ezo onaaziryamu kya misana, era bye!”

Omuvubuka ono kye yankolera kyampitirirako obulungi, era ne mmanya nti mu nsi mukyalimu abantu abalungi. Kaabula kata ngaaane okumusiibula, nga njagala mbeerenga naye, kyokka olw’okuba yali mu bwangu, yangwa mu kifuba, n’ansiibula.

Ng’omuzirakisa ono agenze, nneeyongera okwogeramuko ne batooto, ne mbabuuza ennaku n’essaawa abazungu ze babeererawo.Bangamba lunaku lwa Kazooba ne Mukasa, nti era ku luno, baali baakudda nkeera ku ssaawa emu ey’akawungeezi. Ssaalwa ne neeyongerayo.

Essaawa zaali ziweze musanvu, kale nnatandiika okusala entotto nga nkubyakubyamu wa gye nnali nnaayegeka oluba okubukeesa. Nnasoma ku bimu ku bipande ebyali bitimbiddwa ku bikondo by’amasannyalaze nga biranga olukungaana lw’enjiri, eyali mbu nga etegekeddwa Omusumba Mugerwa owa Katwe Saints Gates Pentecostal Church, era mbu yali yakwogererwamu n’ Omutume Mitala owa Back to the Bible Truth. Enjiri eno yali yakukulungulira ddala wiiki nnambirira nga n’ekyemisana kya bwereere, wali mu kisaawe ky’omupiira e Katwe. Newankubadde ng’essaawa ez’ekyemisana zaali ziweddeko, nnasalawo nnoonye ekisaawe ky’e Katwe, mbeereyo ku njiri. Nnatambula nsoma ku bupande bw’amaduuka n’enguudo okutuusa bwe nnatuuka e Katwe ku kisaawe ky’enjiri.

Enkuba bikokyo nayo yali efudembye era nga Bannakatwe abasinga yali ebalese nga bafumbya miyagi. Mukoka eyali adduka emisinde egya yiriyiri yeesogganga mu mayumba g’abantu n’abagugumulayo ebuziizi, era bangi yabatwala babuuka bibanda nga ne nnabugi si mufungize. Ab’omu butale nabo baali ge bakaaba ge bakomba, anti ng’amazzi agaali ganjadde wonna gali mu kubasattiza ng’omukunku eyeekoonye. Nnatambula nange mbuuka makkyo yogaayoga mu kisaawe e Katwe. Nnasanga ekisaawe nakyo kifaafaaganye ng’entungo eyiika. Amazzi gaali gakimaamidde era ng’emizindaalo gy’Abalokole kumpi gibbidde mu mazzi tebaba kugiwanika waggulu ku kituuti ekisimire mu ttaka. Abalokole bannakyewa nabo baali balwana bwezizingirire okusena amazzi mu kisaawe n’okugatemera enkonko. Omu ku bakalabaalaba, yannyaniriza nnambuuza gye nnali nviiridde. Ko nze nti Mbale. N’angamba nguminkirizeeko, batuleetere obutebe.

Waayita akabanga mpawekaaga  ne batandiika okugezesa emizindaalo gyabwe. Tebaalwa ne balinnya ku kituuti ne batandiika okusimbula ettendo nga bazina bwe babuuka n’okukuba mu ngalo. Abasinga ku bano baali baana bawala ebijuujulu kw’oyiwa n’amazzi n’onywa. Bakira nga bayimba eno bwe bawa n’obujulizi nga Mukama bwe yabawonya obwenzi, obwamalaaya, ebimansulo, obuseegu n’okukuula ebinnyo. Omu ku bawala yali akyatuwa ku bujulizi nga bwe yali nnakinku mu kwambula n’okunyagulula abasajja abaalinga bamugula n’okumusaba omukwano, emizindaalo ne givumbeera n’amasannyalaze ne gavaako. Omusajja  eyali atikidde entalabuusi enjeru ku mutwe ng’ayimiridde okumpi ne we nnali, kwe kwewuunaganya nga bw’agamba nti: “Hmm! Wabula Katonda yakolimira eddiini y’Abalokole!”

Nga bamaze okuzzaako emizindaalo, fenna abaali bayimiridde nga tuwuliriza bye bagamba, baatuleetera obutebe ne tutuulako era ne tutandiika okuliisibwa ekigambo kya Lugaba. Ku luno, Mitala omusajja eyatubuulirira okwewala obugwenyufu e Bwaise, yali talutumidde mwana, era tebaalwa ne bamukwanga akazindaalo n’atandiika okutulyowa emyoyo. Yasooka n’atubuulira ku bikwata ku bulamu bwe okuviira ddala nga tannalokoka, okutuusa ku lunaku lwe yeegulira ku mufaliso naye afune waayegeka ku luba. Buli kye yayogera nga kumpi ndaba alinga  akigamba nze. Kaabula kata ntulike nkaabe, naye n’atuzzaamu amaanyi nga bwagamba nti: “Mukama eyatandiika omulimu omulungi mu ggwe, talikuleka okutuusa ng’agumalirizza.”

Ebyo yabyogeranga nga nze nneewuunaganya wa gye nnali ow’okusula ekiro ekyo. Bwe nnageranga ne ntunulako mu weema gye baali basiisidde awo ebbali, emmeeme yange n’enkakasa nti omwo mwe nnaasula. Era olukungaana lw’agenda okuggwa, nga buli omu akwata limuzza wuwe. Abaasigalawo ne batandiika okusengula emizindaalo n’ebyuma by’ennyimba okubitwala mu weema. Awo nange siwena nga ntuukirira omukulu w’abavubuka eyali kalabaalaba w’ebigenda mu maaso, ne mmuyitiramu ku nnaku yange.

Yanziramu kimu nti; “Bw’oba tolina wa kusula, wano tewali wetusobola kukusuza. Ye ggwe oviiridde wa?”

Ko nze nti “Mukono.”

Teyalwa n’avaawo n’adda ku gigye egy’okulagirira engeri ebyuma gye byali biteekeddwa okukuumibwamu. Bwe nnalaba ng’omwami tanfaako ng’ate obudde butandiise okukwata, ne ntuukirira omu ku bavubuka abaali bamuyambako. Bwe nnamutottolera ennaku yange, yanziramu kimu nti; “Lindako.” Bwe waayitwo eddakiika nga kkumi, n’antwala ate ewa kalabaalaba gye nnali nsookedde. Kalabaalaba olwankubako amaaso n’alya mu ttama nga bwagamba nti: “Oy’omuvubuka muyaaye! Yasoose kungamba nti aviiridde Mbale, kati ate mpulira agamba mbu aviiridde Mukono! Munnange weerabirire, abantu abamu babeera babbi, tetusobola gamala gasuza muntu yenna wano okuggyako ng’alina ebbaluwa okuva ku ppoliisi.Y’ebiwandiiko ebikukwatako biruwa?”

Awo nze kwe kukukunulayo kkaada y’essomero eyali ekunjubuse olw’okugyoleza mu mpale ne ngimukwanga. Ye kwe kugamba nti: “N’eno kkaada nga tetegeerekeka bulungi! Genda nayo ku ppoliisi!”

Olwawulira ebyo ne mmanya nti eyanjalula yali esiridde. Ssaatawaana kwereega n’omwana w’omuntu yenna, era ne ntandiika okusala amagezi amalala. Nnasalawo okutambuza ebigere ngende e Ggangu ku lw’e Busaabala. Eno nnali ngenzeeyoko nga nnoonya mukwano gwange Sam ggwe ssaasangayo.Mu kiro kino nnali mmaliridde okufa n’obutanyagwa ettumbi linsange e Ggangu. Bwentyo nnasitukiramu ng’eyatega ogw’ekyayi ne nsaayirira engere nga njolekedde ku lw’e Ntebe, wuuyo ku lw’e Busaabala nga ntambula ng’omuwendule. Amataala g’emmotoka, omukka gwazo, ebinnya n’amayinja ge nnakonanga, bye byalinga binnyaniriza buli we nnayita. Waliwo ekifo kye nnatuukamu ng’oluguudo luyita wakati mu kibira. Amameeme gankubagana, n’enviiri ne zinva ku mutwe nga ndaba njolekedde olusozi gambalagala nga naye  sikyasobola kuddayo mabega.

Essaawa zaali ziweze nnya ez’ekiro naye ng’olusozi Ggangu nkyalukonga lusu. Ekibira nnakiyitamu nga buli lwe mpulira akamenya, emisinde ntyekuula mizibu. Nnagenda okutuuka e Ggangu ng’ennyindo y’enkata. Ssaalwa nga ngenda ew’omu ku bakalabaalaba b’ekkanisa y’Abalokole ku lusozi Ggangu. Akasozi konna kaali kasiriikirivu ng’era amaloboozi agawulirwa ge g’engoma ezaali ziwuunira emitala. Nasojjolimba mpola okuyita ku kkanisa ne njolekera awali ennyumba z’abasumba nga bwe nkowoola nti “Abeeno! Nze Mukwasi, mukwano gwa Sam.”

Embwa y’eyasooka okufubutuka eri nengwa mu magulu kata enkube kya bugazi. Nnali nkyali ku gwa mbuzi kuyita mu malagala, at’endiga n’erinnya enju. Anti, omulangaatira gw’omusajja gwe ssaamanya yannesimba mu maaso n’ambuuza mu ddoboozi essaakaavu nga lya mmwanguka nti: “Ggwe ani atutabaala amatumbibudde?”

Ko nze nti: “Ssebo nze Mukwasi, nkomyewo kulaba Sam, sirina wa kusula kiro kya leero!”

Omusajja kwe ku kantema nti;“Wano Sam takyabeerawo, yasenguka n’omusumba era baagenda wala. Simanyi ompulira?”

Nze kwe kumuddamu nti; “Ssebo nnyamba wakiri nsule mu kkanisa ndyoke nzireyo gye nvudde, obudde buubuno bugenze nnyo!”

 “Twala eri! Siri musirusiru obwenkanidde awo okusuza omuntu gwe ssimanyi. Watya bw’obeera omubbi? Ate ggwe olabika n’obwa kkondo”

Ebyo yabyogera nga bw’ayita n’embwa endala eziwerera ddala ssatu ne zinneebungulula nga bwe zitenga emikira n’okweswanta ng’ezirindirdde omukalo gw’ennyama okuva mu ngalo za mukama waazo. Awo nze kwe kumugamba nti: “Ssebo nange ndi Mulokole, sisobola kubba kintu kyonna newankubadde empiso etunga engoye.”

Awo ye kwe kubwatuka nate nti; “Olimba ani? Ku obwo obukongovvule obukulinga ekisotta entula, ogamba otya nti toli mubbi? Ate bw’oteesibe nkerejje nja okukukutula akaligirigi ndyoke ndabe nate nga bw’obyangatana ng’eyafumbirwa ayitiridde! Okikakasa oli Mulokole?”

“Ye ssebo!”

“Oli Mulokole?”

“Ye ssebo!”

“Oli Mulokole…?”

“Ye ssebo…”

“Kale ndaga biki ebyo by’olina mu kaveera! Teba bbomu!”

“Ssebo zino ngoye zange”

“Ziggyeemu ndabe!”

Yantunuulira enkaliriza nga nze nkutamye wansi nkukunulayo ebigoye byange mu kaveera aka kiragala. Bwe nnaggyayo engoye, n’azisenda ebbali n’omuggo nga bwazitaganjula ng’alina amajadu ge yeekengedde. Olwamala okwekebejja akaveera, n’andagira okuzzaamu engoye. Nange ssaali mubi nga nzingako ebigoye byange ne mbizzaamu mu kaveera.

Yankwata ku mukono n’ankulemberamu okwolekera emu ku nnyumba ez’emizigo ezaali wansi mu miti gya kkasiya. Olwatuuka mu luggya lwazo, n’agenda ku gumu ku mizigo, n’asindika oluggi ne lugwa munda ng’eno bw’amulisaayo n’ettooki. Awo kwe kundagira nnyingire nga bw’anjoleekereza n’ebigambo nti: “Njagala enkya ekisenge kino nkisange nga bwe nkirese! Kensanga nga waliwo newankubadde empiso n’emu ebuze, olwo lw’onoomanya abantu balamu abeeresa emyeyango. Ompulira?”

Nange namuddamu bitono nti: “Ssebo n’okutegeera ntegedde.”

Ssaalwa nga neevumba nju ntere mpalangase ku kiwanga kyange mu kibatu. Naye olwali okuyingira bwenti, nkyambuukako omusajja bwe yazzaawo oluggi n’ansibirayo munda n’ekkufulu n’alumisa. Nnali nkyewuunya ekimpeneggu ky’omusajja, ngenda okwetegereza ennyumba nga ya ddiiro lyokka ate nga temuli kantu konna newankubadde empiso. Mpozzi ekyalimu zaali mpulunguse z’obubi bw’emmese, eminya ne nabbubi eyali yasiba ensonda n’omunyale mu kasolya ak’ebbaati.

Nnasooka kwe kukuma mu nsonda, alwo ne ndyoka neezinga ng’eggongolo. Naye mba nkyalatta, ensiri ne zinnyaniriza n’amaloboozi agakirako ag’ennyonyi mu bbanga. Natandikirawo okwekuba empi nga bwe nzikolimira ebbula mirimu erizikuunyuusa n’ebyensuti. Nnalaba ensiri zonna ziringa empendule, nange ne nsala ag’enkolwa, essaati ne njiggyamu, era ne njaalirirra wansi ku ssementi eyali annyogoga n’okukirako omuzira. Nnasikayo mu kiveera akasaati akaali kaakunyuuka nga konna kakunkumuka bukunkumusi, ne nkeebikka ku mutwe, olwo gyo emikono n’ebitundu ebirala ne byerabirira.

Olwali okweganzika wansi bwenti, enkukunyi nazo ne zisitula enkundi, ne zimmeketa ng’ebinyeebwa, wamma ggwe kata ntakize n’enduulu. Nnajulira okuggulawo waakiri ntuuleko wabweru ng’obudde bwe bukya, naye ng’oluggi lulinga omusajja lwe yasibye n’enjegere z’ekkomera. Bwe nnakwata ku ddinisa nga nalyo yalisibidde bweru. Wamma ggwe ne nnuma obujiji. Mba nkyakubyakubyamu, ensiri n’ewuumira kumpi mu kutu kwange kwennyini, ne ndyoka ngibajja oluyi be ppya, kata oluba lwange ndwaseeyase. Nnagiranga ne ntunulako waggulu ku bumooli ndabe oba ng’obudde bunaatera okukya. Naye gye nnakoma okutunulayo, n’obudde gye bwakoma okulwawo okukya. Ekiro kyonna nnakimalako nga sikombye wadde ku mpeke ya tulo. Nzenna nga nzimbye mu maaso, nga n’omubiri gwonna gujjuddeko obutulututtu, ng’era nsiwuuse nkirako eyasuze mu vvu.

 Bwe nnawulira ng’enkoko zikookolima n’obunyonyi nga butendereza Liisoddene, ne nzisa ku kikkoowe. Naye gaali gakyali mabaga, anti nnalindirira omusajja okujja okunzigulirawo naye nga buteerere. Enjuba yaviirayo ddala okutuusiza ddala essaawa ssatu n’ekitundu, olwo ne ziryoka zireeta nnende ng’awambakatanye n’ekikopo kya kyayi ne kasooli omwokye mu ngalo. Olwali okuggulawo n’ambuulizaawo n’akamwenyumwenyu ku matama nti: “Muganda wange, wazuukuse dda? Kulika ekiro. Naye kati fuluma onaabeko mu maaso, omale onywe ne ku kyayi wuuno.”

Nange olwamala okumulamusa ne nfuluma okusena amazzi g’enkuba agaali wabweru mu nsuwa, ne nnaaba mu maaso. Naye nnamugamba nti nnali siri wa kunywa kyayi we kubanga nnali nkereye nnyo, nga nteekeddwa okuddayo ku kibuga okusisinkana abazungu. Yanneegayirira naye nange ne nkomba ku erima ne nsimba ne nnakakongo obutakomba wadde ku ttondo lya kyayi we. Era ssaalwa ne mmusiibula, ne nessa mu ddene okudda ku kibuga.

 Mu mpale nnalinamu ssiringi bina omuvubuka eyantwala ku Tigers Club ze yali ampadde. Mu kkubo e Masajja, nnazigulamu muwogo omusiike wa kikumi, n’ekikopo kya kyayi, ne nziramu ku twanyi okutambula yogaayoga  Katwe. Olwatuuka, nakasibira mu lukungaana lwa njiri mu kisaawe e Katwe. Naye olw’okuba obudde bwali bukyali, tewaali njiri yonna ebuulirwa. Wabula waaliwo obubondo bw’abakkiriza abaali balina bye basoma. Nange olwayanirizibwa, omuwala yantwala butereevu mu kabondo k’abavubuka. Eyo nate gye nnagasimbagana ne kalabaalaba eyali annaabidde mu maaso eggulolimu ng’ampita omuyaaye. Ono y’eyali abuulirira abavubuka ng’abakakasa nga bwe kitasoboka omubuka omulenzi okwagala ennyo Mukama ng’ate n’abawala abaagala. Nange ssaalwa ne mbuukira ekigaali kye ne tulya ekigambo kya Lugaba. Yayogera bingi, naye nga nze omutima gundi ku Tigers Club, nninda kimu obudde buwuungeereko ngende nneeyanjuleyo.

 Essaawa eyamalya g’ekyemisana bwe yatuuka, ffenna ne tusimba lwa kasota tutere tukombe ku k’omu ntamu. Naye nnakifuuwa nkizza munda. Anti baakantema nti emmere yali y’abagenyi abavudde ewala ate nga beewandiisizza. Awo we nnakivumbulira nti nnali sseewandiisizza. Bwentyo ne mpanduka mu lunyiriri ne nzira ebbali okwerya enkuta z’emimwa. Nnagezaako okwewoozaako eri abagabuzi b’emmere nti nange nnali nviiridde wala. Banziramu kimu nti emmere gye baali bategese yali mpime okusinziira ku bantu abaali beewandiisizza. N’olwekyo nze baali tebambaliddeeko. Nnatunuulira omusajja eyangamba ebigambo ebyo n’eriiso ery’ennaku naye nga ye taliimu wadde akasaasira.

Olw’eggulo enjiri ssaagirinda kuggwa, nnensitukiramu ng’eyatega ogw’ekyayi ne ntambula mukungujjo yogaayoga ku Tigers Club e Mengo Lubiri. Kumpi nnatuukira mu budde. Anti olwali okutuuka  wabweru w’olukomera ne mbuuza  evvubuka likaddugala eryali litunuza obukambwe n’obuyaaye nti: “Abangere bazze?”

Ko lyo nti; “Mwana Scoobie, wano teri kiyaaye avimba buvimbi okuyingira mu nda. Ndekera wano sso emu oyitewo!”

 Nange mu mpale nnalinamu ssiringi bibiri. Nnatoolako kikumi ne nzimukwanga, okukakkana nga tuli ba mukwano. Yangambirawo kimu nti; “Yingira ogende eri emmanju. Basimbye eyo emmotoka. Olutuuka buuza nti njagala kulaba Uncle Simon.”

Olwamala okwogera ebyo ye n’adduka za mbwa okwegulira ku ky’okulya. Nange baali nga abasindise asitamye. Nnayingira mu lukomera munda, ne neetooloola ekizimbe yogaayoga emmanju waakyo. Eyo gye nnasanga akamotoka akatono nga bakasimbye mu maaso ga offiisi y’ekizimbe enkulu.

Ekizimbe kino baali baakizimba ng’amaka g’omuntu. Kyali kya nkokoto, ssementi n’amabaati aga bbululu ng’era kinene bulungi. Ebbali mu luggya waaliwo abaana abayaaye bangi nga bazannnya, abalala nga banaaba, booza engoye  n’okunywa amazzi ga ttaapu. Olw’okuba obudde bwali butandiise okukwata, ssaasobola kwetegereza abaana abasinga obungi. Wabula waaliwo abaana babiri abaali batudde okumpi n’emmotoka, abandaba ne bambuuza oba nga nnali mupya. Ekyo kyennyini kye nnabaddamu, olwo ne baŋŋamba nti nnindireko awo Uncle Simon nti era yali kumpi okufulumayo mu offiisi.

Kyambuukako okulaba Uncle Simon nga musajja kaddugala asingako n’enziiziiri obuddugavu, ng’ate nze nnali mmusuubidde okuba kyeruppe! Yali musajja wa ssanyu nnyo era ng’ayogera kumpi na buli omu mu kiseera ky’ekimu. Era olwali okundaba, nnali sinaba na kumweyanjulira naye ye n’ambuulizaawo nti: “Ate ggwe oviiridde wa?”

Ko nze nti;“Mbale!”

Awo ye kwe kuddamu nti:“Ggwe tetulina kya kukukolera wano okuggyako okukuzzaayo e Mbale! Ye osula wa?”

 Ko nze nti;“Sirina!”

Ye kwe kuhhamba nti; “Kale beera awo!”

Teyalwa ne yeesogga offiisi nate. Nze nnasigala awo nga nneebuuza lwaki yali tambuuzizza mannya. Nnatuula ku lubalaza lwa ofiisi n’abaana bali ababiri. Omu ku bo kwe kuŋŋamba nti; “Totya. Bajja kukuyamba. Naffe wano tumazeewo akabanga katono, naye batuyambye. Kati nze mmanyi n’okukuba ennanga, ate nsuubira bajja kunkolerayo n’ebintu ebirala bingi.”

Naye aba akyayogera, ne bamuyita ne munne,era ne bayingira mu offiisi munda. Awo nze ne nsigala bw’omu nga nninda ekinaddirirra. Waayita akaseera mpa we kaaga, ne bakomawo, era ne baŋŋambirawo nti Uncle abagambye ŋŋende nabo. Ssaatawaana na kubabuuza wa gye twali tulaga. Twafulumirawo olukomera, ne tulekawo abayaaye abalala, ffe ne twessa mu ddene. Omu ku baana bano yali ayitibwa Bisirikirwa, nga wa myaka nga kkumi n’etaano era ng’atunula ng’omusirise.Yali asitudde akaveera akakiragala omwali ebintu bye ssaamanya. Omulala ye ssaatawaanya nnyo kumanya bimukwatako.

Olwafuluma, twakwata ekkubo eryali lituzza e Mengo-Kisenyi. Bisirikirwa yambuuza nti;       “Ggwe wandyagadde abazungu bakukolerere ki?”

Ko nze nti;“Njagala bampeerere mu ssomero!”

Awo ye kwe kunziramu nti; “Era ekyo kyennyini ky’oba okalambirako buli lwe bakubuuza ky’oyagala. Buli lwa bbalaza Uncle Andy omuzungu ajja, okuwuliriza buli kizibu kya buli omu ku ssaawa nnya. Naye obeera oteekeddwa okwewandiisa ku lw’okutaano n’obeera mu baana ekkumi abasooka okwewandiiisa. Era ffe twewandiisizza leero ku makya, ajja kutulaba ku Bbalaza.”

Ebyo yabiŋŋamba tweyongerayo mu lugendo, naye nga simanyidde ddala gye twali tulaga. Munnaffe omulala kwe kuŋŋamba nti: “Ekirala, oteekeddwa okweyisa obulungi. Ng’obeerawo ku Club House, ne bakulabako wakiri buli lunaku nga wooli. Ate osaanye obutanywa njaga oba okunuusa amafuta g’ennyonyi. Awo bw’otuuka okwewandiisa baba bakumanyi nti oli member ate toli wa mpisa mbi.”

Twayita mu myegotteko gy’obuyumba n’ebiguudo eby’ettaka yogaayoga nga tugguse ku kkanisa y’Abalokole mu Kisenyi. Bisirikirwa kwe kuŋŋamba nti mu kkanisa omwo mwe twali tuteekeddwa okusula. Era twayingira, ne tusangamu abaana abalala ab’oku nguudo nga buli omu alina entebe y’ebibaawo kwe yeebase. Nze nange nnali nziggyeeyo emu ku ntebe nga ngituddeko, omuyaaye omu n’agingobako nga bw’annangira obwa ffala. Bisirikirwa yankuba ku mukono n’aŋŋamba tukkirire mu katale k’emmere tufuneyo eky’eggulo. Nnamugambirawo nga bwe nnali sirina wadde ekuba ennyonyi.

Ko ye nti; “Tolinaawo newankubadde ebibiri?”

Ko nze nti; “Nninawo kikumi kyokka.”

Awo ye kwekuŋŋamba tugende.

Olwatuuka mu kirabo ky’emmere ewa Hajati Nalongo Bbeereddene mu Kisenyi, nnasanga olwebeeya lw’abantu abaali bavaabira akawunga n’ebirenge by’ente ku masowaani ag’embaati. Bisirikirwa yalina siringi bisatu, n’ansaba ekikumi, era n’alagira batuwe essowaani z’akawunga n’ebijanjaalo bbiri. Olwabituwa, kaabula kata ngwewo ennume y’ekigwo. Anti obumere nnabukwatamu emirundi ebiri nga bw’aweddewo dda nkomba ngalo. Tetwalwa ne twessa mu ddene okuddayo nate ku kkanisa gye nnavumbula nti omusumba waayo bamuyita Pastor Chris.

Mu kkanisa, twasulanga ku ntebe ez’embaawo, abalala ku ssementi. Okuggyako abo abatono abaali bamanyiddwa era nga ba kaawokadda, be baalinanga emikeeka kwe basula n’essuuka ez’okwebikka. Nange nnasulanga ku lubaawo, nga nzigyamu essaati yange ne ngyebikka. Ku makya twabukeerezanga nkokola ne tutereeza entebe n’ebikunta ne tubikweka mu nsonda, abalina gye balaga bo ne beggyawo. Nze kitawe nnakeeranga kutuula mu kkanisa oba wabweru waayo nga nneeyaguza lugyo.

Nnali mwavu lunkupe nga ne bw’onsulika sivaamu wadde ekinusu. Bannange bo baali bajagujagu nnyo, nga bakeera kugenda kusala nsawo, kukwabula masaawa, emikuufu egy’omu bulago, ensawo z’abakyala, ebikomo n’amasimu bye baatundanga ne bafunamu ekigulira magala eddiba. Abalala baakeeranga kugenda kunoonya ebyuma ebikadde mu kibuga bye baatwalanga okutunda mu ziggalagi z’ebidduka. Abandi bo oluusi ne mu kkanisa tebaasulangamu. Anti ng’ekiro baba bagenze kunyagulula amayumba g’abantu, okubba amataala g’emmotoka, amabaati g’ebikomera, nga kw’ossa n’okugula bamalaaya.

Omu ku bavubuka kkungwa mu kwerigomba ne bamalaaya yali y’aneefunira. Anti ye olwakivumbula nti nnali nkeera kuzingira mikono gyange mabega, n’ampa omulimu ogw’okumwolezanga engoye ze buli ku makya. Bwe yaddanga n’alyoka ampaayo ssiringi bibiri. Ebibiri ebyo bye nnagulangamu akawunga ak’ekye ggulo ewa Nalongo. Kyayi, kw’ossa n’ekyemisana byo nnali nnabivaako ng’atabyagala. Nalongo naye nnali nnamusalira ag’enkolwa. Bwe nnakivumbula nti akawunga ke kaali tekanzikusa, ne nsalawo ngulenga kaluma. Nneeyazikanga essowaani y’omu ku bannange, olw’eggulo ne ngenda ŋŋamba Nalongo okumpimira akawunga ak’ebibiri nga tekuli nva. Kano ko kaabeeranga kangiko, era olwamalanga okukalya nga keereere, nga nkawereekerezaako ekikopo ky’amazzi g’omudumu, olwo embeera n’edda mu nteeko.

Buli Lwakuna, lyali nga tteeka, nga ffenna abaana ab’okunguudo tuteekeddwa okulya eky’emisana ku Club House. Ku olwo, omuzungu Andy ne banne lwe baatufumbiranga omuceere n’emboga, kw’ossa okutuwa obugaati, ennanansi n’ebirala ebigenderako. Era essaawa olwaweranga omusanvu, nga Club House yonna ejjula n’ebooga. Abayaaye baakuluumulukukanga okuva e Bule n’e Bweya okujja okweriira ku by’endola.

Omuzungu ne banne baasokanga kutusimbya lwa kasota ne batuyimbira n’okutuyimbisa ennyimba ez’abazira. Olwo Senior Squad ekibinja omwalinga agavubuka ga kanyama agaasambanga omupiira, n’eyingirawo okuva mu kisaawe mu lubiri e Mengo. Bano bajjanga baleekaanira waggulu n’okweswanta ng’omusota omukubeko. Naye baalindanga bu ttooto obwana obuto okusooka okugenda okufuna eby’okulya, olwo ne balyoka beeyiwa mu lunyiriri nga bwe baleekaanira waggulu nti; “Senior Squad! Senior Squad! Senior Squad! Senior Squad! Senior Squad! Senior Squad!...” nga kwe batadde n’okubuukabuuka mu bbanga n’okuwanika emikono. Olwo ebikonde n’ensambaggere ne bisooka binyooka nga buli omu alwana okulaba nti y’asooka mu maaso gye bagabira emmere. Nze kitawe ataali ttooto, ng’ate ne mu Senior Squad ssiriimu, nnatuulang ebbali  ne nkwata ne ku ttama nga nneewuunya emiswaswangule gy’abayaaye. Oluusi ssaafunanga mmere anti ng’olunyiriri ndweyungako kikeerezi ng’emmere eweddewo.

Buli Lwakutaano nate ng’enguumi ekeera kunyooka. Anti nga buli omu alwana erinnya lye liwandiikibwe ku lukalala lw’abaana omuzungu b’anaalaba ku Lusooka. Bwe kaakutandanga erinnya lyo ne litabeera mu mannya ekkumi agasooka,  olwo eby’Omuzungu ng’obyerabira, olinda mulundi guddako. Nze mu kusooka nnali mbitutte nga bya muniino, okutuusa lwe nnalaba nga bannange bafubutukayo mu offiisi ya Andy n’obumoome bw’ensimbi, ate abandi ne babaguliranga ebintu eby’ebbeeyi okubazzangayo mu byalo byabwe ne ku masomero, olwo nange ne ndyoka  nzibuka amaaso.

Ku Club House nnagendangayo ne nnyimiriranga okumpi n’emmotoka z’abakulu.  Kale buli lwe baavanga mu offiisi nga bansanga nneesimbye butengerera ku mmotoka zaabwe. Awo we bankubiranga ku bujjambo, n’oluusi ne bambuuzanga ne ku mannya gange ne ngabagamba. Olulala nga nsiiba mu bimu ku bisenge Uncle ayitibwa Charles gye yasomeserezanga abaana abaali batamanyi kusoma na kuwandiika, buli Lwakubiri. Eyo gye nnatuulanga singa tewaba kigenda mu maaso, ne neegololera ku mmeeza nga bwe njayuuya. Olulala nga nfulumako ne ŋŋenda okweyiwako ku tuzzi mu binaabiro nabyo ebyalinga eby’okulwanira.Ssabbuuni ow’okunaaba n’okwoza twali tumusabiranga mu ddinisa lya Andy. Naye nga lw’otamufunye oliimisa munno alagajjalidde owuwe, n’obulawo naye. Oluusi nnatuulanga awo ku kizimbe ekyali kizimbibwa nga nakyo kya Tigers Club. Omu ku bazimbi kwe kumbuuza nti, “Naye lwaki ggwe tolinga banno?”

Nnamuddamu kimu nti; “Nze bwentyo bwe nnazaalibwa.”

Naye waalingawo omu ku bazimbi eyalinga apima ekizimbe n’okulagirira banne, eyateranga  okuyimba oluyimba mu luzungu nti:

“God will make a way

Where there seems to be no way”

Oluyimba lwankwatangako nnyo, naye nga muli ndowooza nti yali ayimba kubanga ye yali bulungi nga tamanyi mbeera gye nnali mpitamu.Kubanga bwe naddangayo ku kkanisa mu Kisenyi ne ndaba nga sirina wadde ssiringi kikumi okugula ku k’okuzza eri omumwa, wamma ggwe ne ndabira ddala nga tewali kkubo lya kuddukiramu.

Ku kkanisa nayo ebintu by’ayongera okunfuukira omuteego. Anti ng’eyo ekiro mu matumbibudde waliwo omuvubuka eyayitibwanga Musoga, eyazuukukanga ekiro n’alyoka asaba nga bw’aleekanira waggulu ennyo ffenna n’atumalako emirembe. Bwe yamalanga okuleekaana mu nzikiza, n’ateekako ettaala, era n’atuzuukusa ffenna lwa mpaka nga bw’atulagira tutandike naffe okusaba. Olw’okuba yali wa kiwago ng’atusinga obuwanvu n’obukulu, twamutyanga nnyo era ne tukola bye yatulagiranga. Nze eby’okusaba nnali sibimanyiddeeko ddala; okuggyako okusaba Mukama ampeerere mu ssomero, ampe ennyumba esinga Uganda House obuwanvu, mpozzi n’eddoboozi eriyimba okusingako n’erya Celine Dion obulungi. Era bwe mnagiranga ne nzisa omutwe ku ntebe bwenti, awo we nnabongooteranga era ebyaddiriranga nnabitegeeranga nkeera.

Olw’eggulo waalingawo omukyala eyajjanga okutusabisanga n’okututendeka okuyimba. Bwe yabuuza mu ffe ani yali yeetaga okwegatta ku bayimbi mu kkwaya, nnawanika omukono era n’angatta mu abo be yali atendeka. Naye mukazi wattu ky’amubuukako bwe yakivumbula nti eddoboozi lyange lyali lisingako ne ery’ekikere obubi. Era naye tawena n’aŋŋamba nti, “Ggwe sirina ddoboozi mwe nsobola kukuteeka okuggyako okukuteeka ebbali.” Bwentyo bwe nnagobwa okuva mu kkwaya. Era ekyaddirira kwe kutuulanga mu kkanisa buli olukedde.

Oluusi nnafulumangako wabweru ne neetegereza emirimu egyalinga gigenda mu maaso. Abayiisa b’amalwa, abawewa omuwemba n’obulo, abakola mu byuma by’obuwunga bwa  kasooli ne mwogo, n’abakeera okuzannya zaala n’amatatu bakira nga babukeereza nkokola okukakkalabya egyabwe. Naye waalingawo abaasulanga mu birabo by’omwenge nga beesiwa omumbejja Namaalwa era nga ku makya obalaba batagala bwe bazunga nga balugu atannakwata muti. Bo bamalaaya baakeeranga nnyo okuva ku nguudo sikulwanga wabaawo abamanyi n’abeewuunya obugwenyufu. Naye ndowooza abasinga baabeeranga baaguliddwa dda nga bali mu maloogi ne mu maka g’abasajja, bakakkalabya egy’okukulaakulanya eggwanga.

Ekyansanyusa kyali kimu nti ku kkanisa waalingawo akaana ak’emyaka nga musanvu egy’obukulu akaasalawo okuba kakwano kange nfa nfe. Baali bakayita Derrick, naye nga ekinneewunyisa buli lwe kaabanga kajja ku kkanisa, nga kandeeterayo obumpwakimpwaki okuva eka waabwe. Nako kaali katera okugendako ku Club House naye nga kalina bazadde baako. Kale bwe kandeeterangayo ku kabalagala ku makya ne nnywerako n’amazzi, wamma ggwe olwo ne nninda ebinaddirira. Naye lumu kambuuza nti;” Mukwasi lwaki osulanga mu kkanisa?”

Ko nze nti; “Lwakuba sirina mulimu.” Kaasirika busirisi ne kadda ku birala.

 Bwe zaaweranga essaawa nga ttaano ku makya, nnagendangako ku Club House eya “Tigers Club.” Era lumu nange nnabukeereza nkokola ne ŋŋenda okwenyigira mu bayaaye  abaali balwana okwewandiisa. Ku luno nange nnakuba ku ŋŋuumi, nempaguza okukakkana nga ndi mu baana ekkumi abasooka. Uncle Simon eyali awandiika amannya, yasooka butanfaako nga bw’agamba nti; “Ggwe wano nga tetukumanyi?”

Omu ku baana kwe kumuddamu nti; “Uncle naawe olimba! Oy’omuyaaye asiiba wano ne ku kkanisa oyinza otya okugamba nti tomumanyi?”

Simon olwawulira ebyo, kwe kumpandiika mu katabo ke ebbali. Ku ssaawa munaana ne batimba olukalala lw’abo abaali bateekeddwa okusisinkana omuzungu ku Lusooka  mu wiiki eddako. Nze baali bantimbye mu kifo kya munaana era nnaddayo ku kkanisa nga nsambira mabega nga jjanzi.

Lwali lunaku lwa Kazooba nga tumaze n’okusabako ku makya ne ŋŋenda ku Club House ntere ngasimbagane ne kyeruppe. Andy y’atandiika okusisinkana abaana kinnoomu okuva ku ssaawa nnya ez’akalasamayanzi, okutuusiza ddala essaawa kkumi ez’akawungeezi. Twasimba lw’akasota wabweru wa offiisi ye ng’eno bwe twekalakaasa olwa banaffe abaayingirayo mu ofiisi ne bakulungula kumpi essaawa bbiri nnambirira nga tebavaayo. Twalinga twebuuza kimu nti biki ebyo bye baalinga babuulira omuzungu ebitaggwa? Bwe zaawera essaawa ekkumi, omwana gwe nnali nziriridde naye n’ayingirayo. Awo nze ebyoka ne bitandiika okuntokota. Nnakubyakubyamu biki bye nnali nteekeddwa okubuulira omuzungu kata bimbule. Mba nkyabirowoozaamu, omwana n’afulumayo mu offiisi. Olwo nga nze nteekeddwa okuddako. Naye mba nneesogga bwenti offiisi, Simon n’akantema nti Andy yali akooye nnyo era nga yeetaaga okuwummulako. Mba ndi kumpi kwewozaako, Andy mwennyini n’afuluma offiisi era n’alinnya emmotoka ye ne yeggyawo.

                     

Ku olwo nnaddayo ku kkanisa nga nzenna ntunula nkutujje, era nga neebuuza omulogo eyali andoga. Ne ku kkanisa ebintu tebyali birungi. Nga essaawa bwe ziwera omusanvu, kumpi bannange bonna bagenda nnebafuna ku k’okulya, naye nga nze tewali gye nzirukira. Nnayagala okwesuulamu julune hhende nkyalire pulezidenti e Nakasero mmuyitireyitiremuko ku nnaku yange. Naye bannange b’andabula nti singa n’etantala okulinnya ekigere kyange e Nakasero, nnali wa kukasibira ku meere e Luzira. Bwentyo kwe kusigalanga ku kkanisa nga nneezinze. Waaliwo abayaaye abalala omuli ne Musoga, bo abaali bakola ogw’okusitula emigugu mu katale Owino, n’okulondalonda ennyaanya n’emicungwa ebiba bifiikidde.

Olw’eggulo bwe nnabanga nfunye ku kasente, nga nsibira wa Nalongo mu Kisenyi. Ono lumu nnamugamba nti ampimire akawunga akataliiko nva nga ka ssiringi bibiri. Y’antunula mu maaso n’ambuuza nti; “Oli mulalu?”

Ko nze nti; “Nedda nnyabo, kino nkikola lwa kuba akawunga ko bwe nkaliirako enva sikkuta, era nsigala njagala akalala. Naye bwe ndya akaluma n’enkanywerako eggama y’amazzi, olwo mpulira nga sikyayagala kulya.”

Nalongo bwe yawulira ebyo, n’atandikanga okumpimira akawunga akataliiko nva nga kawerako. Nange ako kwe nnasuliriranga n’ekikopo ky’amazzi ag’oku mudumu. Oluusi nnaliimisanga abalyi abaalekanga emmere ku ssowaani mu kirabo, ne ndya ebiba bisigaddeko. Naye olw’okuba nnali sirya nnyama, emmere eyalinga erekeddwamu ssupu w’ennyama nnagitalizanga. Olwo ne nsigalira okulya obukunkumuka bwa lumonde n’emmere endala eyabanga eriiriddwamu. Naye waalingawo abantu abaamalanga okufujja amalusu mu mmere gye baba baleseeko, olwo ne balyoka bavaawo. Oluusi nnamala nga geewalirirza nayo ne ngirya kasita watabaawo muntu andabye.

Nga wayiseewo wiiki endala emu, nnafuna omukisa okwewandiisa ku lukalala olw’abaana abanaasisinkana omuzungu ku Tigers Club. Uncle Simon yampaandiika ku lukalala lw’abaana abanaasookerwako okugasimbagana ne Andy. Lunaku lwali lujja kubeera lwa Kazooba, era Uncle Simon ku luno yankakasa nti nnali siri wa kusubwa.

Naye ku Ssande nga nkyetegekera olunaku oluddako, omuvubuka ayitibwa Ssennyonjo yayogerako nange ku kkanisa. Yahhamba nti yali andabidde ebbanga ddene ku kkanisa naye nga tantegeera bulungi. Yambuuza nti; “Si ye ggwe  omu ku bayaaye aba Tigers Club?”

Ko nze nti; “Ku Tigers Club ntera okugendayo era naawe ntera okukulaba mu Senior Squad  nga muva okusamba akapiira!”

Awo ye kwe kumbuuza nti; “Naye nga ggwe toli muyaaye nga bano?”

Ko nze nti; “Anti bagamba nti akejja obunaku keemanya. Ggwe wali olabye ku jjanzi eribuuka n’enzige?”

Awo Ssennyonjo kwe kuhhamba nti;  “Mukwasi, ojje olekere awo okusulanga mu kkanisa. Nnina omuzigo gwe mpangisa mu Kisenyi, awamu n’omufaliso. Gira tujje tutandike okusulanga awamu.”

Nnawulira nga Ssennyonjo anzigye mu ddubi mwe nnali ntubidde. Era bwentyo kwe ku mwebaza nga bwe mmusabira n’emikisa Lugaba amugonnomoleko ntoko. Yahhamba nti olunaku oluddako lwe twali tuteekeddwa okusulanga awamu.

Enkeera, nnali nnankamala okunaabako mu maaso nga nninze kimu kukeera ku Club House okukakasa oba nga ddala erinnya lyange litimbiddwa, Derrick n’ajja. Yahhamba nti Maama we yali ampita hhende mmulabeko. Awo nze kwe kugamba Derrick nti; “Olwaleero hhenda kusisinkana Andy, n’olwekyo siteekeddwa kusubwa mukisa guno nga nzira mu birala.”

Awo Derrick kwe kunziramu nti; “Abadde nti oyitira waffe ng’ogenda ku Club House! Onaasooka kulaba maama ky’akugamba, n’oluvannyuma weeyongereyo okulaba Andy.”

Olwawulira ebyo, nange kwe kukkirirza ne twessa mu ddene yogaayoga wa Maama Derrick. Omukazi olwali okundabako, y’ambuulizaawo nti; “Mukwasi, ye ggwe asula mu kkanisa?” Ko nze nti; “ Ye nnyabo, era bulijjo otera okundabayo.”

Teyalwa n’ankwasa ekidomola nga bw’ahhamba nti; “Nnyamba onkimire ku mazzi.”

Kaabula kata omukazi mmujeemere. Anti nnalaba ng’ali mu kummalira obudde bwange, kyokka nga Andy ali kumpi kutandiika okusisinkana abaana abalina ebizibu. Naye nnamala geewaliriza ne nkwata ekidomola yogaayoga ku luzzi. Bwe nnamuleetera amazzi, Maama Derrick  kwe kunneebaza ennyo naye nga bw’ambuuza nti; “ Ye ggwe omuvubuka Derrick gwe yahhambako nti osula mu kkanisa lwakuba tolina mulimu?”

Ko nze nti; “Ye nze nnyabo.”

Ye kwe kunziramu nga bw’ambuuza nate nti; “Bwe nkufunira omulimu osobola okugukola?” Awo ne mmuddamu nti okwo kuba nga kuseereza erigenda emugga. Era teyalwa n’ahhamba ngire ntuulireko awo ku katebe nga bw’ategeka ne ku ka kyayi. Kaabula kata mmugambe nti nkyasooka kugendako ku Club House, naye ne hhuma okulinda okulaba mulimu ki gwe baali bantegekedde.

Bwe nnamala okunywa kyayi, Maama Derrick n’ahhamba nti ngira nnindako omuntu eyali agenda okuntwala awali omulimu kubanga yali ajja. Amangu ago, mu kisenge ne wavaayo omulangaatira gw’omusajja omuddugavu Omunyarwanda omuwanvu, n’ahhamba nti nnali ng’enda naye. Ono y’eyali Taata Derrick. Naye yasooka kumbuuza oba nga ddala nsobola okukola emirimu n’obwesigwa. Awo Maama Derrick kwe kunziriramu nti; “ Oy’omwana n’okuba mulokole, asobolera ddala.”

Taata Derrick  kwe kunkwata ku mukono n’ahhamba tugende gye ssaamanya. Nnayagala mmubuuze oba nga twali tugenda wala, tusooke tubiyimirizeemu ntere nneeyune okusisinkana omuzungu ku Tigers Club. Naye nnasalawo okuguma amasajja ne nninda ebinaddirira.

Twatambulira ddala mukungujjo okuva e Mengo yogaayoga mu kibuga wakati. Eyo gye twasanga emmotoka ezigenda e Namuwongo. Awo Taata Derrick kwe kumbuuza nti; “ Wali otuuseeko e Namuwongo?”

Ko nze nti; “N’okuwulirayo siwulirangayo.”

Awo ye kwe kuhhamba nti nnali ndi wa kukoleranga Namuwongo. Bwe twalinnya emmotoka, okuvaamu nga tuli Namuwongo okumpi ddala n’e Muyenga. Olwava ku siteegi, ne tutambulako katono nga twolekedde ebikomera by’abagagga. Mba nkyamegeredde, ne tutuuka ku kimu ku bikomera, era Taata Derrick n’anyiga akapeesa ka ggeeti. Ssaamanya mugaso gwa kapeesa, naye nnalabira awo nga wavuddeyo omukuumi eyajja n’atuggulira.

Bwe twayingira mu kikomera munda, kaabula kata ngwewo ekigwo. Anti kyonna kyali kinyirira okukamala obumazi. Mwali mulimu enguudo eza kkoolaasi, ebimuli ebitemagana, n’omuddo omuyooyoote ng’era oyinza okulowooza nti otuuse mu ggulu. Mba nkyayasaamirirdde, embwa z’omugagga ne ziboggolera mu kiyumba kyazo mu nda wamma ggwe ebyoka ne bintokota. Agabwa gaali ganene nga gatunula ng’empologoma. Era olwagatunulako ne neekwata ku mukono gwa Taata Derrick, sikulwanga zimaguja ziwaguza ekiyumba kyazo ne zintaagula obugo.

Twatambulira mu bukubo obwa kkoolaasi yogaayoga ku mulyango oguyingira mu nnyumba ya bigegere olwali olubiri olulamba. Olwali okutuuka ku lubalaza, nnalaba nga lwonna lwali luyooyoote n’amayinja ag’omuwendo omungi. Awo era we nnategeerera nti nnali nnyambadde bubi nnyo. Anti ku ssweta yange ey’ebikuubo nnali nnyambaliddeko empale eyakutuka zzipu nga n’eppaasi yagyokyako ku butuuliro.  Olwo mmwo mu bigere nnali nsuddemu engatto ezaali zaagwa olubege nga zigenda bwe zimira amayinja n’amazzi. Kale olw’okuba ssaalina sitokisi, nga bwe nziggyamu, mmufubutuka ekivundu kye twayitanga kabboni mugere  nga n’atalina nnyindo akiwulira. Bwe nnalaba nga we nnali ntuuse wannyirira okukamala, ne neerayirira obutayingira mu nnyumba ya beene.

Taata Derrick olwakonkona, nnawulira eddoboozi ly’omuwala nga liddamu nti; “Hold on!” N’akataayi tekaasala ng’oluggi luguddwawo. Omwana omuwala omuwanvu nga mulungi lwondo kwe kwaniriza Taata Derrick ayingire mu nju mu lulimi Olunyarwanda. Oh! Nze kaabula kata ngwewo ennume y’ekigwo bwe nnakuba eriiso mu nju ne nnengera abantu abanyirira ng’ebinya nga batudde mu ddiiro eritemagana nga mukene, omwali ne kkapeti ey’ekyoya! Awo nze kwe kugaanira ebweru. Taata Derrick  olwalaba nga ssimugoberera, n’agamba omuwala eyatuggulidde okumpita. Omuwala nnamugamba nti nze ndi wa kusigala bweru, naye ne yeerema nti nteekeddwa okuyingira, okutuusa lwe neegaganula ne nnyingira.

Nnende nnasitula engatto ez’ebituli ezaali zikutte n’akafuufu k’omu Kisenyi nga kw’ossa  n’amayinja gonna ge zaali zimize, ne mbikuba mu nnyumba ya beene amatiribona. Olwali okwesimba mu ddiiro, nnatunuulira agatebe agaalimu, nga temuli wadde n’emu mwensobola okwekakaba ntuule. Awo kwe kusalawo wakiri okutuula wansi ku kkapeti. Awo omukyala omuwanvu eyali alaba ttivi kwe kundaga erimu ku gatebe mbu mwemba ntuula. Kaabula kata mmugambe nti; ‘nze wano wentudde wammala’ naye ne neegugumula ne ntuula mu gutebe. Kyokka nnagutuulako kitundutundu nga ntya okuguggweeramu.

Nga nzikalidde mu gutebe, nneebunguluza ku maaso, ne ndaba mu ddiiro nga mujjudde  ebintu eby’omulembe okuviira ddala ku bitambaala n’ebimuli, okutuusiza ddala ku ttivi ne leediyo obwaguuga. Nnagenda okulaba ng’abali mu ddiiro bonna banneegese amaaso, nga balinga abeebuuza nti masiikiini ono aviiridde ku kyalo ki? Mu bo mwe mwali obwana obuto busatu akwali akalenzi akakulu ke bayita ka Mike, akawala akayitibwa Tona, n’ akalenzi akato ka Boneza. Obwana bwonna bwali bunyirira ng’amata. Omukyala w’awaka naye yali anyirira n’okukirako emisambwa gy’e Mombasa. Omukyala yali ayitibwa Chantal ate nga  nnyinimu ye John naye nga bamuyita lya Boss. Ono yali musajja wa kiwago nnyo era ng’ayogeza bboggo. Bano bonna amaaso baali bagamalidde ku nze nga n’ebiri ku ttivi babivuddeko.

Taata Derrick teyalwa n’annyanjula ewa Boss nti ye nze omukozi gwe yali abafunide. Awo Boss kwe kuntunuulira enkaliriza, n’oluvannyuma n’ambuuza mu Lungereza nti; “Young man, do you know how to iron clothes well?”

 Ko nze nti; “Yes Sir!”

Boss kwe kunjokya ekibuuzo ekirala nti; “Have you ever ironed clothes anywhere else?”

Awo nze kwe kujjukira nti nnakoma okugolola engoye ku lunaku lwe nnali hhenze okukyalira Winnie e Jinja. Nneeyazika ppaasi ya Edward kiggala w’e Salye, eyali ey’ayamanda ng’ate simanyi nakukuba bukindo mu ngoye. Naye era nnamala gaddamu nti; “Yes Sir!”

Oluvannyuma Chantal y’ampita ne nfuluma naye wabweru, Taata Derrick ne tumuleka ng’awayaamu ne Boss, ng’ate bo abaana bali ku ttivi tebagiggyaako maaso. Tw’atuula awo ku butebe bw’oku lubalaza nga tusobola bulungi okulengera obusozi bw’e Bugoloobi ne Naggulu. Awo Chantal ng’amaze okwogerera ku kasimu ke ak’omu ngalo, kwe kutandiika okumbuuza nti; “Ggwe bakuyita ani?”

Ko nze nti; “Bampita Mukwasi!”

“Mukwasi oli wa ggwanga ki?”

Nnamuddamu nti; “ Ba Mukwasi tubeera Bagisu, oba tuyite Abamasaaba okuviira ddala eri mu nsozi z’e Mbale.”

“Omanyi nnimi ki?”

Nze kwe kumwanukula nti; “Njogera Oluganda, Olungereza, awamu n’Olumasaaba.”

Ko ye nti; “Zokka?”

Nange kwe kumuddamu nti; “N’endala nnaagenda nziyiga mpola.”

 Chantal kwe kuhhamba nti; “ Kati ojja kubeera ng’otukuumira ggeeti buli misana okutuusa nga Askari akomyewo buli lwa ggulo. Ate ojja n’okusiimulanga amaddinisa g’enju, osaawe omuddo, olabirire embwa n’okwera mu luggya. N’ekirala ojja kuyambako abakozi abawala okwoza n’okugolola engoye z’abakulu. Nja kuba nkusasula emitwalo ebiri buli mwezi. Naye ojja kuba ng’oviira gy’osula, nja kukuwanga ssente ezikuzzaayo n’okukuzza.”

Kaabula kata Chantal mmugwe mu kifuba okumwebaza olw’okumponya obwa kireereese. Naye olw’okuba omukazi ono yali anyirira nnyo, bwentyo nnatya okumuddugaza. Naye nze kwe kumubuuza nti; “Nnyabo wange ntandiikirewo okukola kati?”

Ko ye nti; “Nedda, ojja kutandiika enkya. Kati genda weetegeke. Enkya nkwagala wano ku ssaawa bbirir ez’oku makya.”

Bwe yamala okumpitirayitiramu byonna, y’ankwanga ssiringisi lukumi ez’okunzizaayo. Bwe yaddayo mu nnyumba, ng’enda okulaba nga ne Taata Derrick naye afulumye, ne tweggyawo. Embwa nate zaatuboggolera nnyo nga bwe ziruma enjegere z’ekiyumba. Nneebuuza engeri gye nnaasobola okulabiriramu agabwa agakambwe bwe gatyo nga ntandise okukwazza egyange, ne nsoberwa.

Bwe twessa mu ddene, Taata Derrick y’andeka mu kibuga, naye n’ankwangayo ssiringi lukumi olw’entambula, n’ansiibula. Awo nga nzenna nsanyuukiridde, we nnajjukirira nti nnali nteekeddwa okusisinkana kyeruppe Andy ku Tigers Club. Bwentyo nnaduka za mbwa yogaayoga e Mengo ku Club House.

Bwe nnatuuka, nnasanga erinnya lyange eryali ku nnamba nnya nga baaliyiseeko dda bali ku nnamba munaana. Bwe nnagezaako okugenda mu lunyiriri lw’abayaaye mu nkuubo, b’ankwata amataayi. Waliwo kiyaaye omu eyankwata jjeeke n’ansika era okukakkana ng’anzibyeko obusente bwange Chantal ne Taata Derrick bwe baali bampadde. Omuyaaye olwafuluma, ssaddayo kumulaba. Awo abayaaye abalala kwe kusaakaanya nga bwe banjereegerera nti; “Wabula boy ono ffala nnyo! Obwedda Kingere ccali ali wano akunoonya kyokka ggwe ng’okyali mu kusala nsawo za ba madam!”

Bwe nnawulira ebyo, emmeeme yange ne nennyika era ne mpulira nga nnyoleddwa nnyo. Naye ssaalonzalonza, ne nfuluma mu nkuubo ne neetooloola wabweru wa Club House. Siwena ne nzira mu ddinisa lya offiisi ya Andy ne nningiza. Uncle Simon olwandaba, n’ayima mu nda nga bw’ahhamba nti; “ Ggwe Mukwasi yitawo mangu eno! Obwedda tukunoonya obadde obulidde wa?”

Ssaatawaana kumuddamu, wabula nnadduka za mbwa ne nzirayo mu nkuubo okwesogga offiisi. Abayaaye abaali bagumbye mu lukuubo kwe kugezaako okunsimbira ekkuuli nga bawoza kimu mbu bo be baali bansooseewo. Naye tuba tukyezooba, Uncle Simon mwennyini n’aggulawo offiisi n’ampita okuyingira. Abayaaye nnabaleka bakyakukkuluma, nze nnende ne nnyingira okugasimbagana n’omuzungu omulundi gwange ogwali gusookedde ddala.

Kaabula kata ndowooze nti ndi mu maaso ga Katonda. Era nnakubyakubyamu bye nnaagamba omuzungu, naye nga mu kaseera ako tewali kye nnyinza kuyiiya. Nga bampadde n’akatebe kwe mba ntuula, omuzungu Andy, akulira Tigers Club mwene yatandika okunjokya kajjogijjogi w’ebebuuzo, ng’eno Uncle Simon bw’awandiika mu katabo. Andy y’ambuuza ebinkwatako, gye nnava, n’engeri gye nnatuukamu okubeera ku nguudo n’abayaaye. Kuno kwali kusindika asitamye. Anti nnamulambululira ebinkwatako byonna, olugero ne nduva ku ntono, ne ndutuusiza ddala ku muyaaye anzibyeko ssente zange nga nnankayingira Club House. Nnayogeranga mu lufuutifuuti ebigambo ebisinga obungi. Ate byo Andy bye yambuuzanga ng’ayogerera mu nnyindo, nga Simon annyambako okubitaputa. Byonna nga Andy amaze okubiwulira, kwe kumbuuza nti; “Now, what would you like Tigers Club to do for you?”

Nange olwawulira ng’omuzungu kennyini ambuuza ky’aba ankolera, ne neemala eggoga. Anti abayaaye be nnasulanga nabo mu kkanisa baali banzibiddeko nti; bw’oba oyagala omuzungu akuyambe mu bwangu, omusaba kukuzzaayo mu kyalo akuweerezenga school fees  nga bw’osomera eyo. Era nange bwentyo nnamusaba banzizeeyo e Salye ewa Jajja, kasita bansuubiza okumpeerera, nnaasomeranga e Lweru gye nnali. Awo Andy kwe kunziramu nti ekyo kyali kisoboka. Naye olw’okuba omwaka gwali gugenze nnyo, nnali wa kulindako okutuusa omwaka oguddako, balyoke banzizeeyo e Salye nsome. Era bansuubiza nti singa sseetaba mu byambyone n’ebikolwa eby’okunywa enjaga, okunuusa amafuta g’ennyonyi, n’okubba, baali bajja kutuukiriza ekisuubizo kyabwe.

Andy bwe yamala okufuna byonna ebinkwatako, n’ankuba ekifaananyi, n’oluvannyuma n’anziriza ssente omuyaaye ze yali anzibyeko. Bwe yambuuza erinnya ly’omuyaaye nga sirimanyi, abayaaye abalala ne balyogera. Olwo Andy n’asala ku nsimbi omubbi ze yali ateekeddwa okufuna singa yali tanzibyeko ezange. Bwentyo nnafuluma offiisi ya Andy nga muli mpulira emiryango gy’eggulu gitandiise okweggula. Era sijjukira oba nga ddala waali wabaddeyo olunaku olwali lunnyumidde okukira ku luno.

Olw’eggulo nnakasibira ku kkanisa ne nsooka mpa n’obujulizi nga nneebaza Katonda olw’ebyo ebyali bintuuseeko mu bbanga ery’olunaku olumu lwokka. Era eyo gye nnasanga ne Ssennyonjo, n’antwala ewuwe. Ssennyonjo naye yali asula kumpi mu kasiisira ak’ebibaati emabbali w’omwala wakati mu mwegotteko gw’obuyumba obulala okuliraana ebyuma by’obuwunga. Mu kayumba yali asulamu n’omuvubuka omulala eyakomangawo amatumbi budde. Awo Ssennyonjo kwe kundaga omufaliso gwe nnali ow’okusulangako. Nnasanyuka nnyo era ne mmwebaza olw’okunnonda nfuuke mukwano gwe.

Olw’okuba obudde bw’ali bukyalaba, nnasalawo okusooka okugendako ewa Nalongo, nange ku olwo ndyeko ekikungu. Era bwe gwali. Akawungeezi ako nnakamala nnywa ku katunda, obushera, ne ndagiiriza ne ku muceere n’ettooke ery’ekinyeebwa. Naye obudde bwankulako bwe nneerabira ekkubo erinziza ewa Ssennyonjo ekiro. Nnabaguka okunoonya mu bissegguusi bya Kisenyi, naye nga buli wempita ndaba, binnya, myala, byuma bya buwunga, myegotteko gya buyumba, ggalagi za byuma bikadde, amabbaala n’ebiringa ebyo. Nnatambula okwebungulula kumpi Kisenyi yenna naye nga ewa Ssennyonjo wambuze. Eyo gye nnagwira ne ku ba malaaya abalejjesa emibiri, awamu ne ku bifo eby’ekigwenyufu bye nnali mpulira obuwulizi mu hhambo. Mbu bamalaaya baali baagufuula mugano okufunza buli omu abayita okumpi naddala mu ssaawa ez’ekiro. Era bwe kaakutandanga ne weeyisa okumpi ne webalengera emibiri gyabwe ku minzaani,  ng’ekikutuusibwako ofa okirojja.

Bwe nneeyongera okunoonya omuzigo gwa Ssennyonjo gye guli, nneesanga ngudde ku gubinja gwa bamalaaya. Nabo olwali okundabako, banneebungulula nga balowooza nti nange ndi muguzi. Tebaalwa ne batandiika okunsiiya n’okunsoya obugambo nti; “Customer, jjangu wano eno ya bbeeyi ntono. Lukumi lwokka round emu. Round bbiri osasula lukumi mu bitaano zokka!”

Nnali nkyetegereza omuwala eyali ambuulira ebbeeyi, omukazi omulala kwe kunaawuuka eri n’ankwata ku mukono nga bw’ahhamba nti; “Wamma daddy va ku oyo ayagala okukuliisa bye baliddemu! Jjangu ku eno ekyali fresh, enkumi ssatu zokka ekiro kyonna.”

Awo omulala kwe kumulya ekirimi nti; “Alimba! Fresh  ki eyo gye yankamala okukomyawo? Wamma nze ndi wano nkumi ttaano zokka, transnight.”

Mba nkyewuunya kiki ekigenda mu maaso, ne wabaawo omuwala eyali yamyusa emimwa okukirako egy’akakolwa, eyajja n’aneekukuutitizaako nga bw’ahhamba mu kaama nti; “Wamma mukwano, abo bakadde nnyo baveeko. Jjangu eno eri muto munno. Kwatako bukwasi ogiwulire. Naye okukwatako kwa ssiringi bitaano zokka! Bw’oba tosiimye, waliwo abansingako obuto abali mu nnyumba gye nsobola okukutwala ne werobozaamu ku abo.”

Nze kwe kumuddamu nti; “Naye nze siri Customer, lwaki mwagala okunkookoonya  bye ssiigule?”

Awo omuwala kwe kukuba akakule nga bw’agamba banne nti; “Oh! Bannange akasajja tekawera!”

Omulala eyali ayimiridde ebbali okumpi n’ekikondo ky’amasannyalaze ng’ayambadde engoye enzirugavu kwe kuddamu nti; “Nze akasajja nnakalabiddewo nga ka mpale enywera muguwa!”

Ekyavaamu erimu ku gakazi ery’agasambi aganene kwe kunjoleekereza agagambo nti; “Ye ggwe kano olina ki ky’omanyi? Akasajja okalabira nawo kafunya mugongo! Ako ne bwe kakusasula ssente zaako, tekazimalaayo! Twagala tukayigirize emirimu nga kakyali kato, kyokka kali mu kuweta mugongo!”

Awo omuwala eyabadde anneekukuutirizaako kwe kwongerezaako nti; “Nze nkakutte nako naye nga tekawera. Mbadde ndowooza nkutte na ku lukoba!”

Bwe nnalaba ng’ebigambo bya bamalaaya bijula okunjabya amatu, ne nnyanguwa okubeggyamu sikulwanga bangwira ne bantaagula.

Bwe nnatuuka mu maaso, nnasanga omukazi omulala eyali annyirira okusinga bonna be nnali ndabye. Teyalwa n’antaayiza nga bw’ahhamba nti; “Daddy, jjangu tuteese. Nze siri muzibu nga bali b’olese. Engatto ya mutwalo gumu, ssikaati ya nkumi ttaano, bbulawuzi n’akaleega nabyo bya nkumi ttaano. Ate zo enviiri za kasanvu. Eby’ensula bya bwereere. Mpozzi ojja kunnyongerayo enkumi ssatu ez’okusanyusibwa ekiro. Kati awamu ojja kusasula emitwalo esatu gyokka. Naye nga tukyayinza okwongera okuteesa.”

Nneekanga nnyo okulaba omukazi omubalagavu bw’atyo okuba ng’ali ku nguudo alejjesa mubiri gwe. Nneebuuza mu mutima gwange nti; ‘Omuwala amata bw’ati lwaki tafumbirwa n’awona ogw’okusula mu mpewo n’okwerigombera ssente?’ Naye nnagamba mu mutima gwange nti osanga nabo balina ebizibu ebisingako ne bye nnali mpitamu. Ssaalwa mwana muwala ne mmuleka ng’akyayagala okunsalirako ku bbeeyi. Nnawulira ng’ansooza buteddiza, naye teyampereekereza kigambo kyonna.

Nneetooloolako ne mu bufunda obulala mu Kisenyi nga nkyeyongera okunoonya omuzigo Ssennyonjo gwe yali antuttemu akawungeezi. Eyo gye nnali mbulidde at’era gye nnasanga bamalaaya abalala nga nabo bali ku mulimu gwe gumu. Awalala wo nnasanga basajja na bakazi ku nsonda z’obuyumba, emmanju w’ebirabo by’omwenge, n’emabega w’ebinaabiro ng’omukwano gukute akati.

Bwo obugwenyufu bwe nnalaba ekiro kino, nnali sibulowoozanga nako. Waliwo we nnayita ku muzigo ogwali gulekeddwa nga muggule nga n’ettaala ekyayaka. Ng’enda okutunulako munda, amaaso nnagatuusiza ku mwana muwala omuto, ng’omusajja amuganzise ku kiwempe wansi amukekemya bukoko. Ekyewuunyisa, waaliwo n’omukazi omukulu eyali abafukamidde emirannamiro ng’akutte amagulu g’omuwala,  ng’amukayukira mu ddoboozi ery’omwanguka nti; “Naki…! Tebakaaba bwe batyo! Omusajja mukwate bulungi! Ojja kutufiiriza ssente!”

Kino kyampitirirako kata nnyimirire nneeyongere okwetegereza. Naye mba nnaatera okutta ku bigere, ne nnengera akakuukuulu k’abavubuka gy’endaga nga balinga abakuhhaanidde ku ttivi okulaba omupiira. Bwe nnabaatuukako, ng’enda okulengera nga bonna amaaso bagamalidde mu ddinisa eryali eriggule. Ssaalwa nange ne mbeegattako ndabe omupiira ogwali gugenda mu maaso. Nnagezaako okufuna ekyanya nange ndabe, naye nga bangi bakunnukkirizza ensingo buli omu ayaayaana okulaba ekiri munda. Awo kwe kuwulira omu ku balabi ng’agamba munne nti; “ Ah! Kyeyune, omuwala yamutandise bubi nnyo! Y’ensonga lwaki afiiriddwa ssente!”

Olwawulira ebigambo ebyo, nange ne neekwata ku bibegaabega by’abavubuka ne nnengejja mu bbanga ne ndaba ekigenda mu maaso.

Oh! Nnalengera mu ddiiro ly’ennyumba eyali ennene nga muteereddwamu ebiwujjo by’empewo nga bina, n’ebitaala ebyali bimyansa mu langi ez’enjawulo. Baali bataddeko n’ennyimba ezikuba ebidongo byokka omutali maloboozi g’abayimbi. Eddiiro lyali ligazi bulungi nga mulimu obumeeza, entebe enneneko, n’ebitanda bibiri. Olwali okwetegereza, nnalengera abasajja abanene bana abaali beetadde era nga baleebeeta ng’ebide by’embwa, nga bayimiridde ku ludda lumu olw’eddiiro. Awo nze ne ndowooza nti bagenda mu mpaka za kumeggana ekigwo ekiganda. Waavaayo omusajja eyali ayambadde ekkooti n’ettaayi, n’asoma amannya g’abawala ku kapapula nti; “Bano be bagenda ku luzannya olw’akamalirizo; Hilda, Berinda, Amanda, ne Tracy.”

Amangu ago abawala abaasomebwa amannya ne bavaayo nga bonna bambadde bulungi. Baali bawala nga baakula bulungi, batono era nga batemera mu myaka nga kkumi na musanvu. Omu yali ayambadde empale ne bbulawuzi. Omulala ng’ayambadde bbodingi. Ow’okusatu ng’ayambadde ssikaati empanvu ne bbulawuzi ey’emikono emiwanvu. Ow’okuna ye yali ayambadde ekiteeteeyi ekiwanvu nga n’omutwe agubisse tewali kitundu kya mubiri gwe kirabika. Baavaayo bukuukuubira ne bayimirira wakati mu ddiiro nga buli omu atunudde mu basajja abana. Omulangirizi teyalwa n’akommonta effirirbi, akazannyo ne kaggyibwako akawuuwo. Awo nze kwe kubuuza omu ku bavubuka abandi okumpi nti; “Kano kazannyo ki?” 

Ko ye nti; “Ggwe oviira wa atamanyi Bedroom Game Live?”

Ssaamuddamu ne neeyongera okuliisa ku maaso. Abantu baali bayingidde nkumuliitu munda, naye nga bonna batudde. Ffe abaali balabira mu ddinisa nnakivumbula nti twali twebbye bwebbi.

Abasajja baavaayo ku kituuti, buli omu n’alonda ku bawala bano, ne batandiika okuzina mpolampola ng’abatalina kigendererwa. Nnagenda okulaba nga buli mugogo gutandise okukola ebintu ebyanzigya ekifu ku maaso. Nnasooka kulaba ng’omusajja eyali azina ne Hilda, atandiise okumwambulamu engoye. Omu ku balenzi abaali balaba n’agamba nti; “Ah! Amutandise bubi! Naye owa bboodingi yandisinga.”

Ng’enda okutunula ku Berinda eyali ayambadde bboodingi, ng’omusjja amutuuzizza ku kameeza agenda amusumulula ekyesibizibwa nga bw’amunywesa n’egiraasi y’amata. Abo olwabaggyaako amaaso, nnalengera Amanda eyali ayambadde ssikaati empanvu, ng’omusajja amuggyeemu bbulawuzi, asigazza kaleega na ssikaati byokka. Nnali nkyetegereza Amanda, n’empulira ng’enduulu ekoledde. Bwe nnaakyusa amaaso ndabe lwaki abalabi bakubye enduulu, nnagatuusiza ku Tracy. Ono omusajja yali yamugudde dda mu mbugo amuvaabira nga nswa. Awo enduulu n’esaanikira ekikaali kyonna obutasirika.

Nnali ndowooza nti ebintu bwe bityo bwe binaggwa, mpozzi nga gakyali mabaga. Anti nnagenda okwebunguluza ku maaso, nga kumpi abawala bonna bana abasajja bamaze okubambulamu engoye zaabwe zonna basigazza buleega na buwale bwa munda. Ababiri baali bakyazina buswa, naye ng’ababiri abalala batandikidde ddala okwerigomba. Tracy ne Hilda be baasooka okulya empanga. Obuwale bwabwe bwonna baabwambulamu ng’abawendule ne babukanyugira abawagizi abaali babakubira emizira ne babulwanira. Nnalengera omusajja omu ku balabi nga yeesonseka akawale ka Hilda mu mpale ye. Eddiiro lyonna ly’akwata omuliro, baana bawala n’abasajja baabwe bwe  baatandika okwegadanga okw’akaasa mmeeme wakati mu lujjudde lw’abantu. Waayita kumpi kitundu kya ssaawa  nnamba nga ffe abali mu ddinisa tuli mu kwesindika n’okwesikambula nga buli omu ayaayaana okwerolera ku miswaswangule egyali mu kwerigomba ekirindi ng’ensi yonna eraba. Nze nnali mpulira maloboozi ga bawala kusinda naye ng’ebisinga sibiraba. Nnagenda okuwulira ng’enduulu yeeyongedde okukoleera, ne mpalampa ekisenge wakiri ebisigadde mbizigire  waggulu mu kamooli bireme okumpitako.

Mba nnankatereera,  Omulamuzi kwe kulangirira nga Berinda ne munne bwe baali boolekedde okuwangula  olwokaano. Olwo abakubi b’ebifaananyi ne batandika okwetala nga babeetooloola wonna, nate ne bansiikiriza. Abakubi b’ebifaananyi baagenda okuvaawo, nga Berinda ne munne bali mu kweyambaza ngoye n’okwesiimuula entuuyo, naye ng’abantu baleekana kimu nti; “Extra time! Extra time! Extra time!”

Omusajja olwamala ogugwe, yayingira mu mulyango abaawanduse mwe baali bafulumidde, eddiiro n’alirekamu Berinda yekka. Awo abawagizi ba Berinda ne bamukubira emizira nga bwe bamuyozaayoza olw’okutuuka ku buwanguzi. Omu ku bawagizi kwe kuleekaana nti; “Berinda tuweemu akasiibulizo!”

Awo nange kwe kwetereeza ndabeko bye nnali nsubiddwa mu nsindikagano. Nnagenda okulaba nga muwalajjana atandiika okuzina nga yeeyambulamu engoye lumu ku lumu okutuusiza ddala bwe yasigala obuswa. Awo abasazi b’empaka kwe kumuleetera akagoye ak’akatimba ne bakamusiba mu kiwato era ne baggyawo engoye ze yali yeeyambudde. Baamuyimiriza ku kituuti ng’atunudde mu bawagizi, naye nga nange simuggyaako maaso.

Awo abakyala babiri, n’omusajja omu, ne baleeta ekikopo ekya zaabu, ebirimba by’ebimuli, n’ebbaasa omwali akavangata ka ssente ne babikwasa Berinda. Omulamuzi kwe kulangirira nti; “Bannange abagenyi baffe, omuwanguzi w’empaka za Junior Bedroom Game Live ow’omwezi guno ye Berinda…!”

Awo abantu bonna ne bakuba enduulu ng’abamu bwe baleekaana nti; “Berinda nange nkwetaagamu.’

Omusajja eyali akutte akazindaalo, kwe kubuuza Berinda nti; “Nnalulungi, owulira otya oluvannyuma lw’okuwangula banno ekikumi abeetabye mu mpaka zino?”

Awo Berinda nga yenna obuseko bumwetimbye ku matama kwe kuddamu nti; “Simanyi ngeri gye nnyinza okwogeramu essanyu lye mpulira ku mutima. Naye nneebaza Katonda ansobozesezza nze omwana mulekwa okuwangula akazannyo kano. Mbadde nvuganya n’abawala bannantawunyikamu mu mpaka zino  nga Amanda. Naye era nneebaza Katonda nti, n’omusajja gwe nzannye naye abadde muguminkiriza ng’ate akazannyo akategeera bulungi. N’abawagizi bange mbeebaza ak’ensusso, kubanga amagezi ge mubadde mumpa nga ndi mu ddiiro, ge gansobozesezza okumalako. Naye ekisinga obukulu kiri nti mmenyeewo likodi ya Amanda ey’okumala eddakiika ennyingi mu kazannyo. Likodi kati njongeddeko eddakiika abiri mu musanvu, era nsuubira nti ku mulundi oguddako, nja kukola n’okusingako wano.”

Awo abantu bonna ne bakuba emizira ng’eno Berinda bw’ava ku siteegi.

Omusajja ow’ekkooti teyalwa nate n’alangirira mbu kyali kikyali kituuza. Anti mbu akazannyo akaali kaddako ke k’abakulu akaali ak’okuggya abantu ekifu ku maaso. Amangu ago mu lutimbe ne wavaayo abakyala bana nga bonna bakunnumba bute, ne bayimirira wakati mu ddiiro nga bwe babuukabuuka ng’abagenda mu mpaka z’okudduka. Omulanzi nate n’asoma amannya g’abasajja bana  abaali bagenda mu mpaka ez’akamaliririzo. Awo ne wafubutukayo abasajja nga banekede bulungi mu makooti, amataayi n’amakanzu. Omulanzi teyalwa nate n’anyanyaagiza effirimbi akazannyo k’abakulu ne katandika okutojjera. Ku luno abakazi ab’amabeere ageewuubira mu bbanga nga ag’ente ensagala, be baakola ogw’okwambulamu abasajja engoye zaabwe nga batandiikira ku mataayi. Bwe nnalaba nga batandise  okuzina n’okwegadanga mu ngeri eyanaamiriza, ne hhamba mu nda yange nti bino bwe sibyerekereze nnali wa ku kifuuwa nga nkizza munda. Bwentyo, nnakka okuva mu kamooli gye nnali nneekutte, ne nsalawo okudda ku kkanisa. Eby’okunoonya ewa Ssenyonjo nnasalawo kubiddira nga bukedde. Naye nnagenda  nzenna nga mpulira njaka, nsiriira, nzigwawo.

Ku lunaku olwaddako, nnabukeereza nkokola ne mbissaamu engatto yogaayoga Namuwongo okutandiika omulimu gwange. Olwakonkona ku ggeeti, Askari n’anzigulirawo nga bw’annyombesa nti nnali nteekeddwa okunyiga akapeesa ka ggeeti akade kavuge. Nange olwayingira mu kikomera, nnatambula butereevu okweyanjula eri Chantal. Nnasanga baakyebaza yazimba okuggyako abakozi. Mu bakozi mwe mwali ne mwana muwala omulungi lwondo eyali atuggulidde eggulolimu nga ndi ne Taata Derrick. Omuwala ono yali ayitibwa Mutoni, era ne ku luno y’eyahhamba nti abakulu mbalindireko awo ku lusebenju. Nnamwetegereza nnyo nga muwanvu, w’akataketakke, era ng’atambuza ssimbo. Gulabika gwali muze gwe gwa bulijjo okwambalanga obugoye obumpi obumukoma waggulu w’amaviivi. Nnakivumbula nti Mutoni ono y’akola ogw’okulabirira abaana, okulongoosa ennyumba, okwoza engoye n’okuzigolola. Omukozi omulala baali bamuyita Mbabazi. Ono naye yali mulungi mata, nga mweru n’okukirako ettungulu, naye nga si muwanvu nga Mutoni. Ono y’eyali akola ku by’okufumba n’okulya byonna. N’oluusi yayambangako Mutoni okuyonja awaka ne mu nju. Mutoni yali ayogera Oluganda olumenyefumenyefu, ng’ate ye Mbabazi alutereeza bulungi. Era bombi baali basula mu kisenge ky’ekimu mu nnyumba yaabwe eyitibwa Boys Quarter.

Chantal bwe yazuukuka, yajja nga yenna akyesibye ttawulo, n’atuula awo ku lubalaza we nnali ntudde, n’asala nako. Teyalwa n’addamu okumbalira emirimu gye nnali nteekeddwa okukakkalabya. Naye ebyo yabyogera nga nze ndi ku bunkenke, anti kumpi yali tayambadde, okuggyako ttawulo gye yali asibidde waggulu mu kifuba. Teyalwa n’agiwenjulako katono okwongera okubikkako ku kifuba, era n’antwala okunnyanjulira Mutoni ne Mbabazi ntandikenga okukola nabo. Bwe yamala ogugwe, n’addayo mu nnyumba ye okwebaka.

Ku makya okwo Mutoni yasomba engoye empya n’enkadde n’azisuula mu gubbaafu ogunene n’endala ne zigwa ebbali. Olwo n’alyoka ampita hhende ntandiike okwoza. Olwatuuka emmanju awaali ttanka y’amazzi n’ennyumba y’abakozi, nnalengera entuumu y’engoye ng’ekirako olusozi gambalagala. Okutunulako ebbali nga ndabawo ebbaafu nnya nnamba  ne ssabbuuni w’obuwunga n’omuti. Ssaalwa nga mbuuza amazzi gye gali ntere ntandiike okukwazza ogwandeese. Mba nkyabuuza, mu nnyumba y’abakulu n’efubutukayo ekimyula ky’omuwala nga naye yeesibye ka ttawulo akampi ddala. Y’ajja aleebaleeba ne ka bbulawuzi mu ngalo n’alagira bakamugololere. Awo Mbabazi kwe kuhhamba nti; “Ssumulula ttaapu y’omukinaabiro,” era ye n’agenda mu maaso n’okugololera muwala munne bbulawuzi. Bwe yamuddiza olugoye, nnyini lwo n’awuuba enviiri ku mutwe, era n’anyeenya akabina ng’akazzaayo mu nnyumba y’abakulu. Oluvannyuma ennyo ng’omuwala oyo avudde mu maka omwo, lwe nnakivumbula mbu yali muwala wa mukulembeze wa ggwanga.

Ku olwo bwe nnamala okwoza, entuumu y’engoye, nnagenda ku ggeeti okutandiika ogw’okuggulira emmotoka z’abakulu eziyingira n’ezifuluma. Enjala nayo yali yeefudde mukoko ng’ensenkenya buteddiza okwagala okuntinnyatinnya olw’ekaganga. Mba nkyerya nkuta za mimwa, ne zireeta Mbabazi n’essowaani y’ebbumba engazi ng’ekira okwenkana olusaniya. Yahhambirawo nti; “Emmere yo yiino! N’engoye kati zimaze okukala, kyandibadde kirungi singa otandiika okuzigolola.”

Olwamala okunkwasa emmere, n’andaga akabina ne yeddirayo. Naye hhenda okubikkula ku bwaguuga bw’essowaani, ng’akatole k’ettooke ke baali bataddeko, ne bw’aba omwana ayonka akalya n’asigala ng’akyakaabira emmere. Olwo nze nnende eyabadde awagadde n’amannyo nga nneesunze okulya ekigagga, mmiringuse eddigobe nsindise n’ebigere, nnasigala neekomba ngalo. Ekyanzija enviiri ku mutwe nga nzizizzaayo essowaani, kwe kusanga nga baana bawala balina emmere gye bayiye ku kasassiro. Baali bawoza kimu mbu emmere baali bafumbye nnyingi nnyo era ng’abantu ebalemye okumalawo. Nnagamba mu mmeeme yange nti wamma ggwe kisanga ataakitte.

Eky’emisana nga kiwedde, nnatakula omutwe nga bwe nneewunaganya engeri gye nnaasobola okugololamu engoye. Naye abawala olwandaga eppaasi y’amasannyalaze, kaabula kata kanzungu ankube kya bugazi. Anti nnali nsuubidde nti ppaasi y’amasannyalaze gubeera guuma gunene nnyo era nga gwenkana kkabada obunene. Naye hhenda okwetegereza nga ka ppaasi ke bandaga nkanyigira ne mu kikonde. Era tebaalwa ne bandaga akameeza okugololerwa.

Nnatandika okukankana nga ntya nti ku luno amasannyalaze gaali ga kuntuga butuzi. Naye nnaguma masajja ne ntandiika okugolola engoye. Ebyembi nnali nzigololera mu kisenge  ky’abakozi abawala mwe basula. Nabo nga bonna balinga abawendule, baavaayo yonna gye baali,  ne badda ku buliri bwabwe kinnoomu. Tebaalwa bombi ne batandiika okunsimba amaaso, ndowooza balabe nga bwe ngolola engoye. Bombi baali bagalamidde ku buliri bwabwe nga bwe bagira ne beerabako ne mu ndabirwamu zaabwe, n’okukebera ku bifaananyi byabwe mu zi alubbaamu. Ekikolwa kino kyammalako nnyo emirembe. Buli lwe nnakubanga eriiso lyange gye bali, nga lisanga omu bw’aba nga tali kwesiiga bizigo mu magulu, omulala aba ali kwetereeza ssikaati n’okwekola obusolo. Nkugambye ng’emirimu gye baali bayimbagatanyizza mu buliri bwabwe gikirako n’egy’omulwadde w’olukuku.

Mutoni bwe yandaba nga ntunulatunula nnyo gye bali, kwe kumbuuza nti; “Mwana we, engoye zikuremere okugorora?”

Nze nneewuunaganya bwe wuunaganya. Awo ye kwe kunziramu amangu nti; “Nedda, tebagorora batyo. Reka nkurage!”

Amangu ago y’anzigyako ppaasi n’atandiika okugolola essaati, empale n’ebiteeteeyi bakira nga bw’andagirira buli lumu bwe balugolola. Bwe yamala, engoye n’azizingako bulungi era n’azitwalayo mu nnyumba y’abakulu. Nnawulira bulungi nnyo era muli ne mpulira nga njagala nfuuke mukwano gwe.

Olw’eggulo, Chantal mwennyini y’ampita n’ankwanga ssente ez’okunzizaayo mu Kisenyi ewa Ssentongo gye nnali hhenda okusula ku olwo. Naye nze ssaatawaana kulinnya mmotoka. Nnatambuza bigere, essente ne hhenda okuziryamu ssabbuleenya n’akawunga ka mwogo ewa Nalongo mu Kisenyi. Era ku olwo nange nnatuula mu baguzi b’emmere ewera, ne mpuuta ne ku ssupu. Olwavaawo ne tukwatagana ne Ssennyonjo buto. Nnamugamba nti eggulo nnali mbulidde mu Kisenyi ne nnemererwa okulaba omuzigo gwe. Bw’atyo naye teyali mubi n’antwalayo nga bw’andagirira wenteekeddwa okuyitiranga okutuuka w’asula. Bwentyo nnatandika okusulanga ewa Ssennyono mu muzigo ogwali guliraanye omwala n’ebiyumba ebyali ku kalebwerebwe k’okwerindiggula ku ddimwa. Era eno gye nnaviiranga buli ku makya ne njolekera Namuwongo ewa Chantal okukakkalabya emirimu.

Amaka ga Chantal ne John gaali maka magundiivu nnyo. Mu maka muno mwe mwali offiisi z’ekitongole ekikola ku by’abalambuzi ekiyitibwa Watembezi Voyages Limited ekyali kikulirwa kabwejungira mwennyini John. Naye mu biseera mwe nnatuukira mu maka gano, mbu ensimbi zaali ekitongole zikyevedde. Mbu abalambuzi baali tebakyajja mu Uganda. Kino kyali kivudde ku bayeekera abaali beefudde mukoko mu kutirimbula abantu ba bulijjo omwali ne bakyeruppe be baali bamizizza omukka omusu e Kabamba. Kuno kwali kwe gatiddwako embeera eyali etenadda mu nteeko e Nairobi. Anti bannalukalala abatasiba zikweya baali babandudde ekizimbe okwalinga ekitebe kya Amerika ne bakireka ku ddimwa. Oluvannyuma lw’ebikola eby’ekitujju bino, abalambuzi bangi okuva e Bulaaya baali beekengedde okujja ebuvanjuba bwa Afirika lwa nsonga za butebenkevu. Kale olw’okuba Watembezi kyali kikola gwa kutambuza balambuzi mu Uganda, Rwanda ne Kenya, emirimu gyali tegikyatambula bukwakku. Bwekityo ekitongole kyali kizinzeeko ebyakyo kitere kyetegule ekyetere kya bbomu ezaali zikudde ejjembe.

John yali asiiba mu offiisi ye ng’ayomba n’abantu ku ssimu era nga bangi abakekemya bukoko. Nze eyakolanga wabweru, nnamuwuliranga  yeeswanta mu nju, ng’eno bw’akuba emmeeza agakonde n’okusamba entebe, ndowooza nga yenna atuggubadde. Bwe yamalanga, n’akoowoola Chantal gye yalinga, n’alyoka amubwatukira mu matu ng’amubuuza lwaki essaati ye gy’asinga okwagala tagiraba.

Lumu nnazza ogwa nnaggomola bwe nnatabika engoye ezivaamu langi awamu n’essaati ya Boss gye yali asinga okwagala, ne nzooleza wamu. Mutoni bwe yansanga nga nzooza, n’abuuka mu bbanga nga bw’akutte ne ku mumwa n’akaaba nti; “Woowe maamaawe tufudde…! “

Awo nze kwe kumubuuza ogubadde. Ye kwe kuhhamba nti essaati ya Boss yali eyozebwa yokka, era ku kino kye nnali nkoze, essaati ya John teyali yaakuvaamu langi ntabike. Nange siwena kwe kuginnyika mu ssabbuuni w’obuwunga OMO ne Jik okumala enzingu bbiri. Oluvannyuma nnagikunya ne ngitukuza bulungi era ne ngikuba ppaasi. Naye nnagenda okugyetegereza, ng’essaati ya Boss eremeddemu amabala. Awo Mutoni kwe kumpa amagezi nti hhende ngirage Chantal era mwetondere. Nange olwamala okwegayirira Lugaba ambikkeko obusubi, kwe kugenda ewa Chantal ne mmulaga omusango gwe nnali nkoze. Olwetondera Chantal, y’ansonyiwa era n’anfalaasira obutaddamu kumala gadibaga ngoye z’abakulu. Ebyaddirira ssaabimanya.

Naye lwali lumu nga twankamala okunywa kyayi w’oku makya, ne tuwulira ekintu ekibwatuka mu nju y’abakulu. Mutoni ne Mbabazi olwagendayo, ng’enda okulaba nga bakomawo kiyumba anaagwa nga bonna beesisiwala bakutte ne ku mimwa.Nange kwe kubabuulizaawo ogubadde. Ko Mbabazi nti; “Ggwe towulidde kibwatuse? Abadde Boss ng’ayita erinnya lya Chantal!”

Awo nze kwe kubabuuza nti; “Ate Chantal akoze musango ki?”

Mutoni kwe kumbuulira nti essaati gye nnayoleza mu ngoye ezivaamu langi y’eyali ereese kalumanywera. Tuba tuli awo ne tulengera Boss mu nju nga yeecwacwana nga bwe yeetenteggula, nkugambye n’amansuka ng’ava eno adda eri, yenna n’atuuyana n’ennyindo. Chantal n’abaana be bonna beekukuma mu kisenge ne bamira omukka okutuusa nga Boss avulumudde emmotoka ye ne byolera. Nze nnamuggulirawo ggeeti, naye kaabula kata emmotoka agintomeze nkugambye ng’agivuga ng’omulalu. Ffenna yatuleka tukute ku matama n’emimwa nga tulowooza nti omukulu agenze okutuleetera abaserikale.

John yalina emmotoka ssatu. Bbiri ku zo zaali bbaasi entonotono ezitambuza abalambuzi. Ate ey’okusatu kaali kamotoka katono ke yatambulirangamu mu biseera bye eby’eddembe. Buli ku makya yabukeerezanga nkokola n’atikka abaana be mu bbaasi okubatwala ku ssomero. Nnakivumbula nti abaana be baali basomera ku ssomero ly’abaana ba babifeekeera mu Kampala. John yali asasulira abaana be obutitimbe bw’ensimbi buli ttaamu. Bwe nnazibalaabalamu nnakivumbula ng’omwana we owa Nursery ensimbi z’amusasulira zaali zisobola okumpeerera okuva mu kibiina ekisooka, ne mmalako ne ssiniya ey’omukaaga mu kyalo e Lweru, nga tebangobyemu.

Bwe nnalaba nga nkooye okuddangayo ewa Ssenyonjo mu Kisenyi buli lunaku, nnasaba Chantal nsulenga mu maka ge nga bwe nkola emirimu gye. Ebyo Chantal olwabiwulira n’ahhamba nti odda Mbale. Ku luno nnamwewuunya kubanga yali andabikidde okuba omukazi ow’ekisa. Kubanga nzijukira lumu y’ansuulamu ekisero kiramba eky’engoye n’engatto enkadde nneerobozeemu ezintuuka. Nange olwalaba ku ngoye, zonna nnakukumba bukukumbi ezintuuka n’ezitantuuka. Bwe nnayoola engoye, Mbabazi naye n’ansuulira omukono bwe y’ampa ensawo ye ennene emmese gye zaali ziwumudemu ebituli. Nnabuukira waggulu, era byonna nnabyetikka lumu ne mbikuba ewa Ssennyonjo nga bwe nteekateeka okubitwala e Salye.

Bwe nnalabikako mu kkanisa mu kusaba okw’ekiro nnali nneesaze engoye enkadde naye nga za bbeeyi. Abalokole abaali basaba baatandika okuntunuulira nga bwe beekuba obwama. Nange nagugubira ku kimu kya kwebaza Namugereka nti; “Obeewo Kitange ggwe eyawanirira eggulu okutali mpagi. Ggwe atonnyesa enkuba ey’amayinja ameeru. Ggwe ayakisa omuliro mu nkuba. Ggwe asitula abakopi n’obatuuza wamu n’abalangira. Ggwe annyambazizza n’entonnya mmooli n’okukirako ebimuli bya liiri. Webale nnyo Mukama. Nze eyali atya okutambulira mu maaso g’abantu olw’engatto z’ebituli ku bisinziiro, laba kati ntambula nkaga, n’okuyiguliza nga kwe ntadde! Weebale nnyo  Mukama abimpadde. Amiina!”

Ewa Ssennyonjo nnali njagaddeyo nnyo. Naye nnatandika okwetamwayo olwa mukwano gwe omulenzi eyakomangawo eyo ekiro mu ttumbi. Ono yali yagufuula muze okutumbula leediyo ng’ate bw’ayimbisa ennyimba ze nnali ssaagala kuwulira mu matu gange. Naye nnali nkyali ku gwa mbuzi kuyita mu malagala, ate endiga n’ewalampa enju. Anti lumu Ssennyonjo y’ankubawo ekigwo bwe nnamusanga mu nju n’omuwala embooko mu biseera aby’akawungeezi mu muzigo gwaffe. Teyali mubi n’amunnyanjulira nti yali mukwano gwe. Bwentyo nange ne ndowooza nti byali bikoma awo. Era ssaalwa n’enjala omufaliso gwange ku ttaka, ne nsoma ku Baibuli ng’eno bwe ndowooza ebiddirira. Ng’enda okulaba ng’omuwala eyakyadde taseguka.

Zaagenda okuwera essaawa mukaaga ogw’ekiro nga Ssennyonjo n’omuwala balemeddeyo mu buliri, emboozi egudde amakerenda. Nnagenda okulaba ng’ababadde banyumya bye mpulira, batandise okwogerera mu bumiro n’okwekuba obwama nga kwe batadde n’okwesunaasuna. Awo nange omubiri ne gukyamuka, Babibuli ne ngizza ku bbali. Mba nneesunga nate okulaba ku ssineema etali nsasulire, Ssennyonjo n’aggyako amasannyalaze ne tusigala mu nzikiza. Awo nze ne mmannya nti yali tamezze kyokka, naye n’okuluma yali alumye. Awo nnasigaza kimu kwesunga kuwulira buyimba embooko y’omuwala bwe yali agenda okukooloobeza wakati mu kizikiza. Naye bampita ku litalaba, anti mwana muwala yali yankatandika bw’ati okulya mu ndago, nga bwe mpulira n’omusinde gw’ekitanda, Ssennyonjo n’atumbula leediyo okugimalirayo ddala. Nnatandika okusaba Lugaba wakiri amasannyalaze gaviireko ddala mpulirize ku muwala, naye  nga buteerere. Bwentyo nange ebyaddirira ssaabimanya. Era enkeera nnaleka omwami n’omukyala bakyekulisa lugendo, ne nkwata erinziza ewa Chantal.

Nga wayiseewo ebbanga, Chantal yamala n’anzikiriza okusulanga ewuwe. Naye y’ambuulirirawo nti talina kisenge mwe yali ayinza okunsuza okuggyako emu ku mmotoka ya Watembezi eyali yafa nga tekyakola. Nange olwetegereza emmotoka ng’ekyalimu emitto, ne nzikiriza okusulanga omwo. Bwentyo nnasiibula Ssennyonjo, ne mmwebaza olw’okunjagala, era ne mmusuubiza okudda mu Kisenyi okunona engoye zange bwe ndiba nzirayo e Salye.

Emyezi egyaddako nnagimala nsula mu mmotoka ya Watembezi  nga nneezinze bugongolo. Embwa z’awaka ezaali enkambwe n’okukira omusota omukubeko ze zaafuuka mikwano gyange ekiro. N’abakulu olwalaba nga n’ogwo kusula wabweru ekiro ngusobola, ne batandiika okunneesiga. Era lumu omukuumi wa ggeeti ekiro teyajja. Kale Chantal bwe yali agenda okukyakalamu ne bba akawungeezi, kwe kundekera obuvunaanyizibwa obw’okubakuuma okutuusa nga bakomyewo mbaggulirewo ggeeti. Nange ssaali mubi nga nneesolossa akayumba ka Askari. Nnalinda Chantal ne John okutuusiza ddala essaawa musanvu ogw’ekiro naye ng’abakulu tebakubikako kya mu lubaale. N’otulo tetwala ne kumpalabanya okukakkana nga ndi mu mattansejjere.

Eyo ku ssaawa nga mwenda ez’ekiro nnawulira ekintu ekikuba ggeeti. Nnawamatuka mu tulo nga ndowooza nti abatujju baali batuzinzeeko. Naye ng’enda okulaba nga zi maguja ebbiri zeetala bwe zitenga emikira n’okubuukira ggeeti. Bwe nnalingiza mu kalabirwamu ka Askari okulaba ekigenda mu maaso wabweru, amaaso nnagatuusiza ku John. Yali yeebagadde oguyinja ogunene, era teyalwa n’asinziira n’agukasuka ku ggeeti be dduu…!Bakira nga bw’abwatuka nga laddu nti; “Askar! Can’t you use your brains?”

Olwalaba bino nnakimanya nti eyanjalula yali esiridde. Nnadduka gya mbwa ne nzigulawo ggeeti nga nzenna nkankana bwe njugumira ng’alimu empewo. Abakulu abaali beesiye amagengere tebaalwa ne bayingiza emmotoka yaabwe munda. Nnali nnatidde dda nti John olunaamala okuva mu mmotoka yali wa kundya bunyama, naye si bwe gwali. Boss olwali okusiba emmotoka, yampita bukubirire n’ambuuza obanga embwa ze zaali ziridde emmere ne zikkuta. Nange ssaali mubi ne mmukakasa nga bwe zaali ziridde ebicepere ne zisindisa n’ebigere. Teyalwa n’akwata mukazi we ku mukono ne beesogga enju.

Embwa z’awaka zaali zirya mmere ya mu Super Market ey’enjawulo John gye yagulanga ku buli nkomerero ya wiiki. Lwe yabanga eweddewo, olwo ne ziryoka zirya ku nnyama. Olwo nze enjala gwe yali yafuula kimpe nkyekubire, siwena nange nnasookanga kutoola mugabo gwange ku mmere y’embwa, olwo ne ndyoka nzigabula eyalinga esigaddewo. Oluusi buli lwe nnaziyimbulanga okuva mu kiyumba kyazo, emisinde  embwa zaagimaliranga ku kasassiro ow’ebiveera ebya kyenvu. Nange bwe nnakimanya nti abawala baalinga basuula emmere ku kasassiro, buli ku makya kwe nnakeereranga ne ngirondayo okugibwebwena.

Eyo mu matumbibudde nnakivumbula nti John yalinga alekayo mukazi we mu kisenge, n’asojjolimba mpola yogaayoga abakozi abawala gye baali basula. Lumu nnali nneebase mu mmotoka, ne mmuwulira ng’ayita Mutoni mbu amuggulirewo akoleeze sseggereeti we. Bwe badda wabweru, ne batandiika okunyumya, naye nga mpulira kuvuuvuuma kw’amaloboozi kwokka. Nnayagala nfulume mu mmotoka mpulire bulungi bye byalinga banyumya, naye ng’oluggi lw’emmotoka lukubagana nnyo nentya okumpulira.

 Naye ekiro kimu nnalwawo okuyingira ne nsigala ku ggeeti nga nkuuma. Kale bwe nnalaba ng’embwa zidduka zidda ku nnyumba y’abakulu, ne nkimanya nti John yali afulumye. N’akataayi tekaasala nga yagobye dda bumale ku luggi lw’abawala akonkona. Nange nnasojjolimba mpola yogaayoga ku nsonda y’ekisenge ne neekukuma. Nnalengera John ng’ennyumba y’abawala agigguza mabega. Bwe nnalaba ng’okugulu kwe okumu kubulirayo mu mulyango, ne ndowooza nti nnali nkomye ku njokye. Naye nga wayiseewo akabanga, nnapangapanga ebitoffaali ne mbiyimirirako, era ne neekwata ku mitayimbwa gy’eddinisa, omutwe ne ngutuusa ku kamooli k’enju. Wano nnasobola bulungi okulaba ebyali bigenda mu maaso mu kisenge ky’abawala.

Olw’okuba beerabira okuggyako amasannyalaze, bye nnalaba ku kitanda kya Mutoni kaabula kata binsuulemu katwewungu. Anti nnalengera ebintu ebisambagalira mu masuuka ameeru nga bwe bisikondoka n’okusinda twawatwawa. Osanga sandibitegedde, naye Mbabazi bwe yalaba ng’afa amabbabbanyi, n’abuukayo mu buliri bwe ng’ali buswa naye n’ayolekera ekitanda kya Mutoni. Teyalwa n’amegguza eri amasuuka agaali gabisse abegadanga ne bagugumuka. Nnali ndowooza nti John yali agenda kwekandagga,  naye si bwe gwali. Nnalabira awo nga ye ne Mutoni bazzeemu buto okutandiikira we baali bakomye. Ye Mbabazi naye yatuulira ddala awo ku buliri, naye nga banne ababiri balinga abatamulabawo. Teyalwa naye ne yeerippa ku mugongo gwa John n’alemera kuli kabbaani ku ndongo. John teyalwa naye n’amukuba kya bugazi okumugatta ku munne Mutoni wansi, wamma ggwe akaboozi ne kagenda butooke.

Bwe nnalaba nga musajja munnange asitukidde mu bawala babiri balamba omulundi gumu, ne neerabira nti nnali nneetengeredde bwetengerezi. Ebitoffaali kwe nnali nnyimiridde byayiringuka omulundi gumu ne binkuba sseddume w’ekigwo ekyagugumula n’abaali mu kwerigomba ekirindi. Nnasitukiramu ng’oweemu ne njokya omusubi yogaayoga mu mmotoka ne neebikka. Naye nnasigala nneebuuza oba nga ddala bye nnali ndabye bibadde bituufu oba kirooto!

Lumu Chantal yansasula omusaala gwange ogw’omwezi kata nzirike olw’essanyu. Era ku olwo nnadduka ng’omuwendule ne nkasibira ewa Ssennyonjo mu Kisenyi. Ssennyonjo nnakamutema nti ekiro ekyo nnali ng’enda mu kyalo okulaba ku Jajja. Musajja wattu yakanda kunfalaasira nguminkirizeeko okutuusa ng’obudde bukedde, naye ng’afuuyira ndiga mulere. Omwoyo gw’e Salye gwali gunninnye ku mutwe ng’emmandwa. Era essaawa ziba ziwera nnya ez’ekiro ne neetikka ensawo n’engoye zange ne mbikuba mu ppaaka empya. Olwatuuka, nnakanda kulinda emmotoka ezigenda e Lugazi oba e Buikwe naye nga kulinga kukoowoola abombye. Bwe nnalaba nga bye nsiba bikutuka, engugu ne nzeetikka buto era ne nzizza ewa Ssennyonjo. Naye teyali mubi n’anzikiriza okudda mu nju ye nate.

Nnali mmaze ebbanga nga sisulako wa Ssennyonjo. Mpozzi nzijukira olunaku lwe nnali omulwadde ne hhenda okulwalira mu muzigo gwe. Naye ekyantuukako ku olwo kyo kyali kika. Anti mu ssaawa ez’akalasamayanzi, nnali nkyeganzise ku buliri ng’obulwadde bunsenkenya, ne mpulira akagugumuko. Okusitula ku maaso, gaatuukira ku mulenzi omu eyali ateredde ku muwala malaaya w’omu Kisenyi ng’amufubutula nga nkoko, okukakkana nga bakasibidde mu muzigo gwa Ssennyonjo. Nze eyali ku buliri nga neenyoola olw’obulumi, nnawulirirawo omulenzi ng’alya mu ttama nti; “Malaaya ggwe mpa ssente zange! Nkugambye mpa ssente zange! Mpa! Sisobola kukusalamu emirundi ebiri gyokka ate n’ogamba nti essente zange ziweddeyo! Mpa ssente zange…!”

Awo nange kwe kuyimusa ku mutwe ntere ndabe ku muwala omulenzi gwe yali ‘asazeemu emirundi ebiri’. Amaaso nnagatuusiza ku mbooko ya muwala embalangu eyakala amaaso n’okukirako embwa ya nnamaaso. Yali ayambadde ka bbulawuzi akamutippye ne ka ssikaati akampi ennyo, nga atayambadde asinga. Naye era nneebuuza nti omuwala anyirira bw’ati lwaki tafuna musajja n’afumbirwa? Naye mba nky’atadde ensaya, ne zireeta Ssennyonjo mwennyini nga tasalikako musale. Yabuulizaawo ekibuuzo kimu nti; “Mmwe bano abaziba mmukola ki mu nju yange?”

Teyalinda na kumuddamu, n’asumulula omusipi gw’empale ye n’alyoka alirika mwana muwala egya Mbaguta nga kwa’atadde n’ensambaggere. Omulenzi ye teyalinda biddirira n’abomba. Omuwala olwalaba nga Ssennyonjo amukuba mizibu, n’atandika okwewoma nga bw’atambuza amagulu ge mu ngeri esikiriza. Nze eyali ku kitanda ne ntandika okunyumirwa. Naye Ssennyonjo yalemerako n’akuba mwana muwala empi nga bw’agamba nti; “Olwaleero kankumale akababba!”

N’omuwala olwalaba nga Ssennyonjo ajula kumukkiriza e kaganga, ne yeefunya omugongo era n’amuyita wansi mu magulu, omumpembe n’abomba. Ssaamaya nate omulenzi gye yafubutuka, n’amuwondera buto nga bw’asaba okumalayo ssente ze. Ssennyonjo baamuleka yeekyanga nga bwe yeesooza, nkugambye ne yeetala enju n’okukirako Namutale omunyageko ente.

Ate era mu mwezi gwe gumu nga nkyasula ewa Ssennyonjo, essaawa ezimu ez’ekiro nnazimalangako nkukunadde nga lumonde mu kikata. Anti ekisenge ekyawula omuzigo gwe ku mulala kyali tekyatuuka waggulu ku mabaati. Kale ng’ebigambo ebyogerwa ab’oku muliraano mu muzigo oguddako, tuba tubiwulira bulungi nnyo. Olw’okuba Ssennyonjo ennaku ezisinga yakomangawo matumbibudde, muliraanwa we Tomasi yali yamusoma essaawa z’addirako eka. Kale naye kye yakolanga, kwe kwanguwanga okunyumya akaboozi ke ne bamalaaya be yasombanga buli olukedde nga Ssennyonjo tanadda. Olwo nze eyalinga ayanguwa okudda awaka nendyoka nkigwangako. Anti nga buli kiro ku ssaawa nga ssatu oba nnya nga mpulira amaloboozi g’abawala abayimba oba abakaaba. Mu kusooka nnali ndowooza  nti osanga Tomasi musawo alinawo akalwaliro mw’ajjanjabira abalwadde. Anti nga buli kiro mpulira muwala wa njawulo gwe bali okukuba empiso. Naye oluvannyuma nnakivumbula nti si ddwaliro. Olwo nange ne nkunkumulanga okutu okuwulirizanga ekigenda mu maaso ku muliraano.

Okumanya Tomasi yali musajja wa ngeri nga ssiiti, lumu yakola ekintu ekyanzigya n’enviiri ku mutwe. Anti nnali nnankamalira amatu gange ku ttaka, ne mpulira amaloboozi g’abawala abangi mu kisenge kye nga bonna bakuba emiranga ng’ate bwe basagambiza. Olwawulira ng’ebiwoobe bisusse ew’omulamuzi, kwe kusalawo okugendako ku luggi lwe ebweru ndabe ogubadde. Nnagenda okukwata ku luggi nga luggale lwa jjo. Kyokka nga kyo ekiri munda kisa kinegula. Nange ssaalwa ne nzirayo mu muzigo gwaffe. Olwayingira, ne mpanga entebe n’emmeeza ne mpalampa ekisenge ntere ndabe kiki ekyali kyetinze ewa munnaffe. Bye nnalaba byo bizibu okunyumya. Naye nnalengera Tomasi mwennyini ng’akakkanye ku bawala basatu balambirira abeebasizza ku kiwempe kimu. Abawala yali abava kumu nga katogo. Yagiranga ne yeetala ng’ava ku ono n’adda ku oli ne ku mulala, ate n’akomawo buto ku gwe yasookeddeko nga bonna agenda abayitamu lukwakwayo omu ku omu. Ssaalinda kulaba bisingawo, ne nfuluma omuzigo okutuusa nga ssempala amalirizza emirimu gye.

Ebyo byali bibaddewo mu biseera bya mabegako, era ne ku luno nnali nneebase mu buliri bwe bumu ekiro ekyo ekyanfuukira omuteego ewa Ssennyonjo. Nnamoga paka budde kkejenge era emmambya yagenda okusala nga nkyatemya bukofu. Nneesunga nnyo okulaba ku Jajja gwe nnali mmaze ebbanga nga ndowooza mmulowooze. Obudde bw’agenda okuvaako eddiba buti, nnensitukiramu okukwata ezintwala mu Kyaggwe.

E Salye nnatuukayo ku ssaawa za kalasamayanzi ng’era abatuuze abasinga bakyali mu kusamba nnanda. Olwo ye Jajja eyali alima n’obuziina ne bulima, ssaamusanga waka. Bwentyo nnamunoonyaayo mu nnimiro gye yali atabaazisa ensimo, ne mmukomyawo awaka mu ssanyu eritagambika. Yenna ng’essanyu limukirako ery’omwoki wa gonja, yankulisa ebidduka n’ekibuga nga bw’ahhamba nti; “Muzzukulu, olyose n’okomawo. Mbadde sikyebaka, ng’era oluusi ngira ne ndowooza nti oba wakkirira dda ezzirakumwa! Ye ng’okozze nnyo? Tokyalya?”

Jajja olwambuuza ekibuuzo ekyo, ne ndumuviira ku ntono. Naye nnamugumya nti ku luno bya ddala, waliwo omuzungu eyeeyamye okunzizaayo mu ssomero. Nti era yali asuubizza okusindika abantu be bajje e Salye okukakasiza ddala obanga bye nnali mbagambye bituufu. Bwentyo ne mmugamba nti buli kye banaamubuuza akiddemuu mu ngeri gye nnali mmuyitiddeyitiddemu. Ne Jajja teyali mubi, n’ankakasa nti nnali situmye nneesitukidde.

Olw’okuba nnali nteekeddwa okuddayo ku mulimu ewa Chantal, e Salye nnawunyayo buwunyi. Jajja ku luno nze nnamulekera ku busente, engoye enkadde awamu n’ensawo. Bwentyo olwamusiibula, ku makya nnenkeera okuddayo ewa Chantal ku kibuga.

Ekyansanyusa nga nzizeeyo e Namuwongo, y’engeri abantu b’awaka gye bannyanirizaamu. Bonna baalina essanyu lya nsusso, naddala abawala Mutoni ne Mbabazi. Naye bwe nnatunula ku buseko bwabwe, ne nzijukira ekiro  lwe nnaberengerera mu kamooli nga berigomba abantu basatu ku kitanda kimu! Nannyeenya omutwe ng’embuzi etenda enkuba, ne tudda ku birala.

Mu maka ga Chantal mwalimu essimu ey’omu nju. Bw’atyo buli lwe baavangawo ne John, abakozi nga badduka za mbwa okugenda okukubira mikwano gyabwe amasimu mu bubba. Nange lumu kwe kubasaba bannyambe nange nkube ku ssimu. Awo Mutoni kwe kumbuuza nti; “Naawe orina abantu b’okubira essimu?”

Ko nze nti;” Njagala kukubira omuzungu eyansuubiza okunziza mu kyalo nsome.”

Bwe nnabawa ennamba y’essimu, tebaalwa ne baginyiga. Awo Mbabazi kwe kunkwasa ekikono ky’essimu n’ahhamba nti; “Yogera nti Hallow!”

Nange olwali okussa essimu ku kutu ne mpulira Uncle Simon ng’ambuuza. Awo nze kwe kumuddamu mu ddoboozi ery’omwanguka nti; “Uncle, nze Mukwasi gwe mwasuubiza okuzzaayo mu kyalo nsome!”

Uncle Simon kwe kumbuuza nti; “Ee…! Mukwasi, bulijjo tukunoonya tukuzzeeyo mu kyalo, obadde wabulira wa?”

Ko nze nti; “Ndi eno Namuwongo, nkola bwa mukomba bbokisi mu maka g’omugagga, era nsula mu kimotoka kye ekikadde!”

Awo Simon kwe kunziramu nti; “Kati yanguwa ojje ku Tigers Club House nga lumu ogw’ekkumi n’ebiri tukuzzeeyo mu kyalo osome!”

Bwe nnawulira ebigambo ebyo, nnabanga aloota. Mutoni ne Mbabazi baali ku kimu nti mbadde ndeekaanira nnyo ku ssimu, naye nga nze ssibafaako, ndi mu kwezinira gudiikudde, nga n’amagulu nsitudde abiri nga nkazaluggya. Naye tuba tukyegeyaageyaamu, ne tuwulira ehhombe y’emmotoka wabweru wa ggeeti. Oo! Wamma ggwe twasattira ng’omukunku eyeekoonye. Mutoni ne Mbabazi baagenda babuuka bibanda nga nnabugi si mufungize ne bafaafaaganira eyo ng’entungo eyiika. Nze nnatebenta nzira ku ggeeti, ne nzigulirawo emmotoka y’abakulu. Ebikwata ku byali bibadde  bigenda mu maaso mu ddiiro lyabwe, nze nneefuulira ddala ng’eyabyesamba nga nnaswi bwe yeesamba engalabi.

Olunaku Uncle Simon lwe yandaga terwalwa ne lutuuka. Awo nga luberyeberye  mu mwezi ogwa Ntenvu, nnabukeereza nkokola yogaayoga ku Tigers Club House e Mengo okusisinkana Andy ne Uncle Simon. Wadde nga ab’e Namuwongo nnabasiibula bulungi, ye Chantal nnamuleka ankiikidde ensingo olw’obutamugamba nti nnali nky’asoma.  Nange nammuddamu nti olw’okuba omukisa nnali nfunye gwa Nanteza e Bulamba, nteekeddwa okuddayo ntuule ebibuuzo byange ebya ssiniya ey’okuna, n’oluvannyuma ndidda mmuyambe emirimu. Naye teyali mubi n’anjagaliza obuwanguzi mu misomo gyange. Bwentyo nange kwe kumusiibula ne neepeca olw’e Mengo.

Aba Tigers Club olwandabako, amangu ago ne banteeka mu mmotoka yaabwe Pajero yogaayoga mu kibuga. Eyo gye twanoonyeza eby’okwambala, emifaliso, bbulangiti, amasuuka n’ebikozesebwa ebirala. Bakira nga Uncle Simon ambuuza buli kye nnali njagala okugenda nakyo mu kyalo. Nange siwena ne njogera buli kye nnali nnayoya obwedda . Naye ebyembi, ebintu ebisinga obungi nnali sikyabijjukira olw’essanyu eringi.

Bwe twamala okugula bye nnali nneetaaga, n’okunjiwamu engoye empya ttuku, Uncle Simon emmotoka n’agikumamu omuliro. Pastor Chris naye teyabugumya na ku mbooge ne batuula mu maaso, olwo nze ne nsowolera emabega n’ebintu byange bye baali banjiyeemu. Tetwalwa ne tusiibula ekibuga Kampala.

Mu butuufu, nnawungirako ddala kata ngwemu n’ensimbu. Buli pajero lwe yasalanga amakoona bw’eti, nze ne neesunako nkakase oba nga ddala nze mwennyini oba ndi mu kirooto. Nnali situulangako mu mmotoka eya buyonjo yonna, ng’oggyeeko akamotoka Winnie ke yapangisa e Jinja. N’olulala Chantal lwe yali antumye okumuyitira ddereeva wa Special e Namuwongo. Naye ku luno Lugaba yali anviiriddeyo nange ne nsowolerako mu mmotoka ey’ebbeeyi, essanyu ne lijula okunjabya.

Bwe twatereera mu luguudo lw’e Jinja nga tuyisizzaako katono ettaawo ly’e Nakawa, nnatunulako emabega ntere nkube ku kibuga eriiso lyange evannyuma. Nnalengera ebizimbe ebiwanvu emitala nga nabyo biringa ebinkubira bye nti ‘munnaffe tukulabyeko nnyo, naye tera otuviire’. Bino by’azijukiza ebiro ebyo mwe nnakaabiranga amaziga nga ndi mu kisaawe ky’omu lubiri lwa Magulunnyondo e Mengo. Anti omwo abavubuka ba Tigers Club mwe beetendekeranga omupiira. Bakira nga buli lwe bamala okutendekebwa, nga baweebwa eby’okunywa, ennanansi, emigaati n’amenvu ne beggweera. Olwo ffe abaalinga bagenze okutunula nga bwe batendekebwa , ne twerya nkuta za mimwa. Nnagiranga ne hhalamira wansi mu muddo ne nzibiriza ku maaso, ne ndaba langi eya kisaayisaayi nga n’obuloboozi obukaaba nga ffirimbi buwuumira mu matu gange. Bwe nnazibulanga ne nnengera ebizimbe gamulengejja mu kibuga nga biwanvuye bikira kukoona ku ggulu. Eno nga biringa ebigamba nti, ‘ggwe ne bw’olikola otya, tolina magezi na busobozi okutuyingiramu’. Naye kati ebyo byonna byali biyise, nga nninga omusota ogweyibudde. Nga ndabika ng’agobye ku lubalama lw’ennyanja; asomose ekibira galimwoleka; atuuse ku ntikko y’olusozi gambalagala; awasiza obugole bw’embaga; era ataliddayo kuloza ku nnaku y’ensi.

Nnagenda okwejjuukiriza nga ttawuni y’e Lugazi tugikubye amabega, tukutte ekikubo ekyali eky’ettaka okudda e Buikwe. Awo Uncle Simon n’ayongeza omuliro, nga bw’ambuuza kkubo ki lye tuba tukwata. Awo nze ne nkola nga gwa kumusongera gye tuba tulaga, amakoona ag’okuweta, n’obuwanvu bw’olugendo olusigaddeyo. Nnagiranga ne nkubyakubyamu ne ndowooza engeri abatuuze be Salye gye banaatunulamu nga bandabye nsowodde mu mmotoka pajero. Ye Jajja ndowooza essanyu lyali lya kumutta akkirire e kaganga azike.

Kwali kutemya kikkoowe nga twagguse dda buseke mu ttawuni e Buikwe. Wano nnasala ag’enkolwa Uncle Simon ne mmulagirira okuvuga ng’atuzza mu Ajiija. Kino nnakikola olw’okwewala okuyita mu kkubo ly’omugga Musaamya eryaliko akasozi akagulumivu. Bwe tutyo tw’ayitira Kawuulu, Malongwe, Ajiija, ne Nsanvu era okugenda okukakkana ng’ekyalo Salye tuli nakyo butoola. Abatuuze abaalinga mu kkubo bakira nga beesenda batere baviire ekyuma ky’omu Japani. Olwo nga nnende ndi munda nsowoledde mu magulu ana olw’okukomawo ku kyalo nga Kabaka. Olwatuuka ku kisaawe ewa Wawuuya, ne hhamba Uncle Simon nti; “Kati  tutuuse. Naye weta emmotoka mpolampola ogiyise awo mu mimwanyi n’ebitooke we wali akasiisira ka Jajja.”

Simon naye teyali mubi, emmotoka n’agibonga okukakkana nga tusibidde mu luggya lwennyini olw’akasiisira ka Jajja.

Twasanga Jajja ng’enkuyege zikyamukubira enduulu. Yali yalengedde dda emmotoka ng’ejja, bw’atyo naye kwe kwesimba obutengerera yeetegereze olunnabe olumulumbye. Emmotoka olwasiba bw’eti, nze ne mbuukamu nga bwe hhamba Uncle Simon ne Pastor Chris nti; “Ono ye Jajja wange!”

Nabo tebaalwa ne babuukayo mu mmotoka, ne bajja nga banjadde emikono gyabwe ne bamuwambaatira nga bwe bamunywegera, nkugambye okugwa mu bifuba ne kufuuka okugwa mu bifuba. Uncle Simon teyalwa n’atandika okunasula kkamera, ebimyanso nabyo ne bifuuka ebimyanso. Jajja teyalwa n’atuleetera obutebe ne tutuulako, nkugambye ng’ekiri wali kikirako n’ekyali ku njovu e Kavumba.

Jajja yatandiika n’okutwaniriza nate ng’ayogera ebigambo tabimalaayo nti; “Bannange mbadde ng’afudde bwe ndabye ng’emmotoka ekyama okujja mu luggya luno. Obutabalimba, eno y’emmotoka esookedde ddala okujja ewange mu bulamu bwange. Ku kyalo kuno tekujjangako mmotoka kika bwe kityo. Jjo nnasuze n’ekisulo ku liiso era bukedde omutima tegundi wamu. Era bwe ndabye emmotoka nsoose kutya nga ndowooza nti muzzukulu wange ekomezzaawo linnya, nga ye yasomoka dda. Bakama bange nsanyuse nnyo, era simanyi ngeri gye nnyinza kubeebazaamu olw’okundabiririra omuzzukulu!”

Awo Uncle Simon kwe kuddamu nti; “Jajja, naffe tusanyuse nnyo! Muzzukulu wo ono yali afudde, naye kati azaayuse. Twamusanga eyo ku kibuga ng’abundabunda ne tumulonda. Naye teyali mubi, n’aba nga mwana muteefu, era n’atulaga okwettanira kw’alina mu kusoma. Era bwe yatusaba okumukomyawo eno addeyo asome, naffe ne tukiraba nga kitugwanidde okumanya gy’aviira, n’essomero gy’anaasomeranga. Era kati ye ffe aba Tigers Club b’olabako.”

Pastor Chris teyalwa n’aggyayo eby’okunywa n’emigaati wamma ggwe ne tulya ne tubwegera. Jajja yali asituka mbu atuteekereko eky’eggulo, Uncle Simon n’akamutema nti baali bagenda mu bwangu. Mbu waaliwo omwana omulala mu bitundu by’e Bugerere gwe baali bagenda okukyalira. Jajja olw’awulira ebyo n’abayunjiza enkota y’ettooke n’andagira okubagobera n’enkoko. Nange enkoko olwagikwata, ne tubibakwanga, nate ne tuddamu buto okwegwa mu bifuba, nkugambye ebifuba nate ne bifuuka ebifuba. Uncle Simon y’andagira okuyimirira awamu ne Jajja nga twekutte mu ngalo, wamma ggwe n’alyoka atukuba ebifaananyi kata ebimyanso bituzibe n’amaaso.

Ebinyuma nga bwe bitatera kulwa, abagenyi baagambirawo nti twewombeeke tusabeko. Naye tuba twakeewombeeka, ne mwannyinaze Kaakayi we yajjira n’atweyungako. Pastor Chris olwafundikira essaala amangu ago n’abuuza Kaakayi nti;“Muwala, walokoka?”

Kaakayi nga yenna amaviivi agamalidde ku ttaka, kwe kuddamu mu kaloboozi akaseeneekerevu nti; “Nedda Ssebo!”

Chris olwawulira ebyo n’adda mu kumubuulira enjiri nga bw’akikkaatiriza nti; “Bajajja baffe Adamu ne Kaawa bwe baayonoona, ekibi kyajja mu nsi. Abantu ffenna ne tuba nga tuzaalibwa mu kibi. So nga Katonda yatutonda mu kifaananyi kye kyennyini. Naye omujeemu Setaani n’atukwakkulako obulungi bwa Katonda n’atwambaza ekibi. Naye olw’okwagala kwa Katonda n’ekisa kye ekingi, yawaayo omwana we omu yekka Yesu. Yesu yakka ku nsi mu kifaananyi ky’omubiri, n’atufiirira ku musaalaba e Gologoosa, bwe tutyo ffenna ne tusonyiyibwa ekibi Adamu kye yaleeta mu nsi. Naye ggwe ng’omu kikugwanidde okukkiriza nti Yesu mwana wa Katonda gwe yawaayo ng’omutango n’akufiirira olw’ebibi byo; nti era yafa n’awamba amaanyi ga Setaani emagombe, ate n’azuukira ggwe osobole okuba n’obulamu obutaggwaawo. N’olwekyo, okkiriza na mutima gwo, era n’oyatula n’akamwa ko nti Yesu ye Mukama ku lw’ekitiibwa kya Katonda, olwo n’olyoka olokoka okuva mu bibi byo ggwe ng’omu. Kubanga Yesu agamba nti; ‘Laba nnyimiridde ku mulyango nkonkona. Omuntu yenna bw’awulira eddoboozi lyange n’anzigulira, nnaayingira era ne tuliira wamu naye.’ Yesu ttakukaka. Ayagala ggwe mwennyini weesalirewo. Y’ensonga lwaki akonkona bukonkonyi ku luggi lwo, so ttasamba lusambe. Yesu kati mulamu, era emirimu gye agikolera mu ffe abantu ng’ayita mu maanyi ag’omwoyo omutukuvu. Osaanye mwannyinaze okkirize, akuwe essanyu, emirembe, n’obulamu obutaggwaawo. Ebizibu byo gy’emirimu gye; okusaanyaawo amaanyi gonna ag’omulabe; emisambwa, emizimu, amayembe, emmandwa, ebiteega na buli mwoyo ogwekulumbaza waggulu w’amagezi ga Katonda. Kale mwannyinaze, wandyagadde okulokoka?”

Kaakayi nga yenna ebiyengeyenge bimujjudde mu maaso, yagambirawo nti; “Yee..”

Awo Chris kwe kumugamba ayatule ebigambo by’anaamugamba buli kimu nti; “Ayi Yesu! Olwaleero mpulidde ekigambo kyo. Era nzikirizza n’omutima gwange. Bazadde bange si be bansaliddewo, oba omuntu omulala yenna. Kati njatula n’akamwa kange nti ndokose. Nsonyiwa ebibi byange. N’ebibi ba jajja bange bye b’ankolera. Ssangula amannya gange okuva mu kitabo ky’okufa. Ogawandiike mu kitabo ky’obulamu. Setaani nkwegaanye, n’enkola zo zonna ez’obulimba, obubbi, obussi, n’okuzikiriza. Era okuva olwaleero, ndi mwana wa Katonda. Mu linnya erya Yesu, Amiina!”

Pastor olwamala okwatuza Kaakayi ebigambo ebyo, n’amubuuza nti; “Kati nnyabo owulira otya?”

Kaakayi naye n’addamu nti; “Kati nnyabo owulira otya?”

Awo ffenna n’atulekera ekibbo ky’enseko. Nate ne tuddamu buto okwegwa mu bifuba, nkugambye ng’ekiri wali kisingako n’ekyali ku mbaga ya Majanja.

Abagenyi tebaalwa emmotoka ne bagyevumba. Nange siwena ne ngirinnya buto ntere ngyeyongeze. Olwasiibula, nnagamba Uncle Simon tuyitire mu kkubo ly’omu Salye wakati, nga mwe tunaayita okubalagirira essomero lya ssiniya e Lweru gye liri. Bwentyo emmotoka nange ne ngiremeramu . Twayita mu kyalo Salye naye nga buli maka na buli muntu gwe tuyisaako emmotoka tumuleka ayasaamiridde nga bwe yeewuunya emmotoka etunula ng’ennyonyi. Obwana bw’oku kyalo bwo bwagufuula mugano gwa nswa. Bakira nga bugezaako okugoba emmotoka nga bwe buleekaanira waggulu nti;

“Eyo yange! Eyo yange! Eyo yange!”

Bwe tw’atuuka mu masahhanzira g’ekkubo eridda e Lweru ku masomero, ne nsiibula abaagalwa. Uncle Simon yakwata mu kawaligo n’aggyayo akavangata ka ssente empya ttukutuku n’azinkwanga. Nnakwata ssente nga nzenna mpulira nzitya ng’ekyokya, ne nzikuba mu nsawo nga sizibaze namu. Nnabeebaza nga ssimala, okutuusa bo bennyini bwe bansiibula, ne bahhamba nti lwe balikomawo okunkyalira  lwe ndibatwala ku ssomero e Lweru ng’okusoma kuzzeemu. Emmotoka olwasimbula, yandekera kafuufu, naye ng’essanyu erindi ku mutima, ery’omwoki wa gonja biwero.

Bwentyo bwe nadda ku kyalo Salye nga nzenna obuseko buneetimbye ku matama. Ate oba nnalwawo okukikkiriza nti nange nnali nnyambadde ku ngatto ezitegeerekeka; nfunye ku ngoye ez’ebbeeyi; ntambuliddeko mu mmotoka ey’akabi; mu nsawo yange mujudde obulindo bw’ensimbi; ŋŋenda okusulako ku mufaliso ogwange; ate okusinga byonna, ŋŋenda kuddamu okukwazza emisomo gyange nate.

Bya Mugoya Michael-0757540410